Heelkunde: zwaar maar boeiend
Specialiseren is een must!
Chirurg worden: een droom of een nachtmerrie voor jou? Het vak chirurgie is divers, lichamelijk relatief zwaar, maar het wordt ook gekenmerkt door enorme technologische en medische ontwikkelingen. Een mooi beroep, als het bij je past.
Je weet het zeker: je wilt aan de slag als chirurg. Eén ding staat vast: het aantal opleidingsplaatsen per jaar is klein. Voor 2007, evenals voor 2008, zijn er 56 opleidingsplaatsen voor heelkunde, verdeeld over acht regio’s. Twee keer per jaar zijn er sollicitatierondes: één voor de opleiding die op 1 juli begint en één voor de opleiding die in januari van start gaat. Dit is een landelijke procedure. Je kunt solliciteren in maximaal twee regio’s, maar dat wil niet zeggen dat je meer kans maakt op een opleidingsplaats. De Nederlandse Vereniging voor Heelkunde kijkt altijd vooraf in welke regio een kandidaat eventueel wordt uitgenodigd voor een gesprek.
Willem Bouma is chirurg en opleider in de Gelre Ziekenhuizen in Apeldoorn en krijgt twee keer per jaar zo’n vijftig sollicitatiebrieven onder ogen. Bouma: ‘Het gebeurt zelden dat iemand direct aansluitend aan zijn artsexamen voor de opleiding heelkunde wordt aangenomen. Wij vinden het belangrijk dat iemand eerst een jaar als agnio heeft gewerkt en ook wetenschappelijk iets heeft gepresteerd. Denk hierbij aan het publiceren van een of meer wetenschappelijke artikelen.’
In de regio van het AMC, waar ook de Gelre Ziekenhuizen onder vallen, zijn er gemiddeld zeven opleidingsplaatsen per jaar. Alle perifere opleiders in de regio, in de regio AMC zijn dit er vijf, en de twee universitaire opleiders lezen de sollicitatiebrieven. Hier wordt een voorselectie uit gemaakt. Meestal worden ongeveer achttien mensen uitgenodigd voor een gesprek van een half uur met alle opleiders en vertegenwoordigers van de aios en uiteindelijk krijgen zeven mensen een opleidingsplaats.
De heelkundeopleiding is als volgt opgebouwd: er is een vooropleiding die twee jaar duurt. Deze opleiding is hetzelfde voor urologen, orthopeden, plastisch chirurgen en algemeen chirurgen. Per jaar moet een aios verplicht tien dagen onderwijs volgen.
Daarna volgt de chirurgische vervolgopleiding die vier jaar duurt. Naast landelijke onderwijsmomenten vindt de opleiding plaats in de opleidingsziekenhuizen zelf. Als aios heb je tijdens de opleiding de mogelijkheid om een stage van maximaal drie maanden te lopen in de cardiothoracale chirurgie, orthopedie, plastisch chirurgie of urologie. Tijdens de opleiding heelkunde voer jij zelfstandig operaties uit, onder directe en indirecte supervisie. ‘Het toezicht is beter dan vroeger. Voor de gezondheidszorg is dat een enorme verbetering. Eenvoudige operaties mag een aios zelf uitvoeren, maar bij de zwaardere ingrepen is er óf een chirurg in de operatiekamer óf de chirurg is op afroep aanwezig. Een aios leert door heel veel te doen. ’s Ochtends vroeg zijn er besprekingen, daarna werk je op de polikliniek of in de OK en aan het einde van de middag zijn er weer besprekingen. Zo word je de hele dag door opgeleid’, aldus Bouma.
Hoe zit het met de vrouwelijke chirurgen in spe? Hebben zij er last van dat chirurgie van oorsprong een mannenvak is? Volgens Bouma is dat een achterhaald fenomeen. ‘In onze regio zijn er veel vrouwen in opleiding, misschien wel bijna de helft. Dit is een enorme ontwikkeling, chirurgie wordt steeds minder een mannenberoep. De gelijkgerechtigheid in de maatschappij vind je ook terug in het vak chirurgie. Feit blijft wel dat het voor vrouwen lastig wordt als ze zwanger raken. Dat is moeilijk te combineren met de opleiding, maar je hebt de mogelijkheid om de opleiding in deeltijd te volgen.’
In het zesde jaar van de heelkundeopleiding moet je kiezen voor één van de aandachtsgebieden: gastro-intestinale chirurgie, traumatologie, vaatchirurgie, chirurgische oncologie of longchirurgie. Na zes jaar studie ben je algemeen chirurg. Daarna kun je je eventueel nog extra bekwamen in een van de aandachtsgebieden. Dit is een vervolgopleiding die twee jaar duurt. Hierbij kan dan ook de keuze worden gemaakt voor de specialisatie kinderchirurgie. Gezien de huidige arbeidsmarkt beveelt Bouma een specialisatie van harte aan: ‘Vroeger deden chirurgen alles, maar tegenwoordig is het toch beter om je te specialiseren. Ik wil niet zeggen dat je als algemeen chirurg geen baan vindt, maar het is absoluut moeilijker. Deze verdere specialisatie wordt ook wel het ‘gouden randje’ genoemd. Vrijwel alle chirurgen vinden in Nederland een baan. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen, maar die heb je in ieder vak. Ik moet wel zeggen dat het een relatief zwaar lichamelijk vak is. Je hebt soms lange operaties waarbij je de hele tijd staat en operaties kunnen spannend zijn. Het kan daarom lastig zijn dit vak vol te houden op latere leeftijd of in combinatie met kinderen. Ik vind het een boeiend vak en zou zelfs, na vijfentwintig jaar chirurgie, niets anders willen doen. Maar het moet wel bij je passen. Wat leuk is, is dat de ontwikkelingen heel hard gaan. De huidige technologie is niet te vergelijken met die van de jaren negentig.’
Tot slot: wat verdien je als chirurg? Als beginnend chirurg verdien je ongeveer € 5500,- bruto per maand, op basis van een 45-urige werkweek. Dit salaris kan uiteindelijk oplopen tot ca. € 9500,- bruto per maand. De salarissen zijn exclusief eventuele toeslagen. Als aios begin je met een salaris van rond de € 3000,- bruto. Dit bedrag loopt per jaar op.
Klik hier voor het PDF van dit artikel
