Nieuws
Nieuws

GR adviseert: inzet van NIPT voortaan zonder analysefilter

1 reactie

Vrouwen die kiezen voor de niet-invasieve prenatale test (NIPT) krijgen, als het aan de Commissie Bevolkingsonderzoek van de Gezondheidsraad ligt, niet langer de keuze voorgelegd om te kijken naar zogenoemde nevenbevindingen. Tot nu toe kunnen vrouwen kiezen of ze hierover geïnformeerd willen worden.

De Gezondheidsraad (GR) heeft onlangs een advies met deze strekking uitgebracht aan minister Ernst Kuipers (VWS). Voorlopig verandert er echter weinig. Want in dezelfde week heeft de minister de vergunning afgegeven om de NIPT op te nemen in het landelijke programma voor prenatale screening. Maar, wellicht verwarrend, deze vergunning is vooralsnog verleend op basis van een eerder advies van de Gezondheidsraad (2020), en dus niet het recente advies (2023). Dat is bedoeld om de continuïteit van de NIPT na 1 april te waarborgen. Dat komt omdat de NIPT nu nog wordt aangeboden binnen de vijf jaar durende Trident-2-studie, die dan afloopt.

Nieuwe inzichten

Als gevolg van ‘nieuwe inzichten’ uit de Trident-2-studie wijkt het huidige advies (2023) van de Gezondheidsraad, met name op het punt van de nevenbevindingen, af van het eerdere advies uit 2020. ‘Vanuit de commissie zijn er voor de optimale nut-risicoverhouding enkele aanpassingen nodig’, schrijft de Gezondheidsraad.

Tot nu toe konden zwangeren kiezen voor de NIPT mét of zonder analysefilter. Met een dergelijk filter werd bij de analyse alléén gekeken naar afwijkingen op de chromosomen 21 (downsyndroom), 18 (edwardssyndroom) of 13 (patausyndroom). Zonder een analysefilter komen ook eventuele andere afwijkingen van andere chromosomen aan het licht (nevenbevindingen).

Nederland telt jaarlijks gemiddeld 174 duizend zwangere vrouwen. In 2022 waren dat er 168 duizend en in 2020 ruim 179 duizend. In dat laatste jaar stemde 92 procent in met een counselingsgesprek, van wie uiteindelijk 51 procent koos voor de NIPT, schrijft de GR. Deelname neemt toe, naarmate de leeftijd vordert.

Verantwoordelijkheid

In het nieuwe advies stelt de GR voor om de zwangere geen keuze meer voor te leggen voor nevenbevindingen en aanwijzingen voor zeldzame autosomale trisomiëen (RATS) niet meer te melden. Ernstige foetale chromosomale afwijkingen moeten als primaire bevinding worden beschouwd en standaard worden onderzocht.

De adviesraad stelt dat het de verantwoordelijkheid van de aanbieder is, en dus niet de aanstaande ouder, om te bepalen hoe een screeningsprogramma wordt uitgevoerd. Ook maakt het moeten kiezen voor NIPT met of zonder nevenbevindingen de beslissing voor deelname ingewikkeld.

Betrokken beroepsgroepen hebben nog niet officieel gereageerd, al klinken er wel kanttekeningen. Overigens is GR positief over de testeigenschappen, NIPT blijkt goed in staat te voorspellen of een foetus een trisomie 21, 18 of 13 heeft. Slechts weinig vrouwen worden ten onrechte ongerust gemaakt met een positieve NIPT-uitslag. De bedoeling is dat de NIPT voortaan gratis wordt aangeboden, nu is het nog 175 euro.

Lees ook
Nieuws
  • Marieke van Twillert

    Marieke van Twillert werkt als journalist voor Medisch Contact. Arbeidsmarkt, levenseinde en e-health hebben haar speciale aandacht.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • P.J. Mitra

    arts en jurist, onafhankelijk medisch adviseur ArtsTotaal, Schaijk

    Bijzonder weer.

    Patiënten hebben het recht om niet te weten / te worden geïnformeerd. Die keuze maken ze zelf en geven dit ook aan bij het aanvragen van de test. Nu moet de zorgverlener die vraag stellen, waar ultimo de patiënt toch weer zelf ove...r gaat.

    Wat denkt men hier nu eigenlijk mee te winnen, behalve weer extra belasting (tijd, administratie) van zorgverleners? Is er dan werkelijk niets waar patiënten zelf eigen verantwoordelijkheid in moeten mogen nemen zonder dat er een zorgverlener tussen zit? En is dit het meest dringende waar de GR zich over zou moeten buigen?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.