Elders je master volgen blijkt illusie

Overstappen in praktijk meestal niet mogelijk

Een student geneeskunde zou, met een bachelor op zak, zijn master elders moeten kunnen volgen. Maar dat blijkt in de praktijk niet zo simpel te zijn, concludeert het KNMG Studentenplatform. Rogier Butter, Robel Michael en Maartje Conijn

Met de bachelor-masterstructuur zou je als student geneeskunde, na het behalen van je bachelor, je master geneeskunde elders moeten kunnen volgen. Daarnaast zou je, eventueel na het volgen van een schakelprogramma, moeten kunnen kiezen uit verschillende andere masters. Het KNMG Studentenplatform onderzocht hoe het in werkelijkheid gaat: heel anders dan in theorie.

Graag overstappen
Uit de jaarlijkse enquête van het KNMG Studenten­platform blijkt dat 240 van de 1150 bachelorstudenten die de enquête invulden de wens heeft, of overweegt, om in de toekomst de master aan een andere universiteit te volgen dan de bachelor geneeskunde. Het grootste deel van hen zou graag overstappen naar de Universiteit van Amsterdam. Van de derdejaars geneeskundestudenten geeft 94,6 procent aan nooit geïnformeerd te zijn over de mogelijkheid tot het volgen van de master geneeskunde aan een andere faculteit.
6 van de 1278 masterstudenten die de enquête invulden volgden de bachelor geneeskunde aan een andere universiteit dan de master. Achteraf gezien hadden 105 masterstudenten over willen stappen naar een andere universiteit: de meesten naar de Universiteit van Utrecht of naar de Universiteit van Amsterdam. Vooral studenten van de Universiteit van Maastricht en de Vrije Universiteit van Amsterdam gaven aan dat ze wel hadden willen overstappen. 96,6 procent van de masterstudenten zegt nooit door de faculteit te zijn geïnformeerd over de mogelijkheden daartoe. Hoeveel studenten er jaarlijks daadwerkelijk naar een andere universiteit gaan voor hun master geneeskunde is niet bekend.

Praktijk
Hoewel de bachelor-masterstructuur er in theorie voor zou moeten zorgen dat studenten makkelijk van univer­siteit kunnen wisselen, blijkt dit in de praktijk vaak niet het geval te zijn. Coassistent Janna Havens (25) bijvoorbeeld, nam na haar bachelor in Maastricht het initiatief om over te stappen. Janna: ‘De reden dat ik geen master kon doen bij bepaalde universiteiten was dat ze geen plaatsen hadden of omdat ze mijn niveau niet goed konden inschatten. Eén universiteit reageerde helemaal niet.’ De invoering van de bachelor-masterstructuur zou daarnaast bachelordiploma’s met eenzelfde waarde en niveau moeten garanderen. Ook dit blijkt bij geneeskunde vaak niet het geval te zijn. Janna: ‘Toen ik uiteindelijk aan mijn coschappen aan de Erasmus Universiteit begon, merkte ik dat ik andere theoretische kennis had opgedaan dan mijn medestudenten. Bijvoorbeeld bij een toets van mijn coschap kno wist ik veel vragen niet te beantwoorden. Daarbij had ik het idee dat er meer theorie wordt opgedaan in Rotterdam dan in Maastricht.’
Een gebrek aan plaatsen is een veelvoorkomend probleem bij het overstappen naar een andere faculteit. Door het beperkte aantal plaatsen voor coassistenten kennen veel faculteiten op dit moment al lange wachttijden. Wisselen van faculteit, waarbij een groot deel van de studenten zou kiezen voor universiteiten in de randstad, zal dit probleem alleen nog maar verergeren. Uitzondering hierop vormen de twee faculteiten in Amsterdam. Hier wordt de mogelijkheid van overstappen juist gebruikt om het probleem met wachttijden op te lossen. Een beperkt aantal studenten van de UvA kan coschappen lopen aan de VU. Dit bespaart hen een lange wachttijd en op deze manier worden de vrije plaatsen aan de VU gevuld.

Andere master
De bachelor geneeskunde biedt, al dan niet na het volgen van een schakelprogramma, toegang tot verschillende masters. Veel studenten blijken hier echter door hun faculteit niet over geïnformeerd te worden. Slechts 11 procent van de masterstudenten geeft aan te zijn geïnformeerd over deze mogelijkheid. Van de derdejaars geneeskundestudenten geeft 92,3 procent aan niet geïnformeerd te zijn over het volgen van een andere master. Op dit moment overweegt 5,4 procent van de bachelorstudenten die de enquête van het KNMG Studentenplatform invulden, om een andere master dan geneeskunde te gaan volgen. Zes van hen weten ook al welke master dat wat hen betreft zal zijn. Zij overwegen bijvoorbeeld een master in wijs­begeerte (medische ethiek) of vitality and ageing.

Kunstmatige tweedeling
De theoretische mogelijkheden van de bachelor-masterstructuur waren en zijn veelbelovend. Voor de studie geneeskunde zijn deze in de praktijk echter nauwelijks realiseerbaar. Door de beperkte opleidingscapaciteit is het voor geneeskundestudenten bijna nooit mogelijk om over te stappen naar een andere universiteit. Dit is waarschijnlijk ook de oorzaak van de gebrekkige informatievoorziening. Op dit moment is de bachelor-masterstructuur voor de opleiding geneeskunde dus in feite een kunstmatige tweedeling die vooral op papier voordelen oplevert. Het is daarom maar de vraag of de invoering van de bachelor-masterstructuur voor de studie geneeskunde een goede beslissing is geweest.
 

Andere master dan geneeskunde?
Omdat de geneeskundeopleiding een beroepsopleiding is, kun je als bachelorstudent geneeskunde, uit minder masters kiezen dan de meeste andere bachelorstudenten. Toch kun je met je bachelor geneeskunde op zak nog een aantal andere masters volgen zonder eerst een pre-master te volgen. Zo kun je bijvoorbeeld doorstromen naar de master bedrijfskunde of cognitieve neurowetenschappen. Raadpleeg deze pagina voor een overzicht van de opties.