‘Dit beleid van VWS maakt van Nederland een zwakke schakel in de infectieziektebestrijding’

In een nieuwe Kamerbrief van de minister van VWS benadrukt Fleur Agema opnieuw dat ze fors bezuinigt op pandemische paraatheid. Anja Schreijer, arts maatschappij + gezondheid en medisch directeur van het Pandemic and Disaster Preparedness Center vindt het besluit enorm zonde. ‘De minister breekt met dit beleid af wat er tijdens en na de covidperiode aan verbeterde infectieziektebestrijding is opgebouwd.’

Bij de begroting van VWS in september bleek al dat er bezuinigingen voor de infectieziektebestrijding op komst zijn. In de recente Kamerbrief geeft de minister van VWS, Fleur Agema, nu opnieuw aan dat de continuering van de ‘reeds in gang gezette maatregelen uit het beleidsprogramma pandemische paraatheid niet langer mogelijk is’. En dat betekent concreet dat in ieder geval in 2025 de voorgenomen uitbreiding van personele capaciteit bij GGD’s op het gebied van de infectieziektebestrijding niet doorgaat.
‘We wisten natuurlijk dat dit eraan zat te komen, zegt Anja Schreijer die ten tijde van de covid-19-pandemie lid van het Outbreak Management Team was. 'Maar dat het nu daadwerkelijk wordt doorgezet is treurig. Na de covid-19-crisis dachten we in het veld echt dat we met elkaar een deltaplan aan het maken waren, zodat een dergelijke pandemie ons niet meer overkomt. Er zijn toen extra investeringen gedaan, maar met deze bezuinigingen is dat echt weggegooid geld. Nederland wordt hiermee een zwakke schakel als het gaat om bron- en contactonderzoek en testen bijvoorbeeld. En dat terwijl een nieuwe uitbraak reëel is, kijk naar de dreiging van mpox, marburg en vogelgriep. Dit is penny wise, pound foolish.’ Ook GGDGHOR, de belangenbehartiger van de GGD’s, waarschuwde in september voor de gevolgen van de bezuinigingen.

2026 minder bezuinigingen?

Hoe de bezuiniging voor 2026 gaat uitpakken, daarover kan de minister pas medio volgend jaar meer over zeggen, schrijft ze. In het regeerakkoord is namelijk ook opgenomen dat het kabinet de ‘maatschappelijke weerbaarheid’ wil versterken voor dreigingen zoals een gewapend conflict, extreme weersomstandigheden, maar ook voor grote uitbraken van infectieziekten. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en het ministerie van Defensie werken daar momenteel een plan voor uit. Daarin zal VWS ook de gevolgen van de 300 miljoen bezuiniging op de infectieziektebestrijding inbrengen. Volgens Schreijer is dat mogelijk een hoopvol bericht, maar het valt nog lastig in te schatten hoe dat gaat uitpakken.