De hele studie in vier boeken

Het Compendium Geneeskunde loopt als een trein: een derde druk is onderweg.

Niet te doen

De twee VU-studenten leerden elkaar kennen tijdens hun bijbaan voor een bedrijf dat samenvattingen voor studenten maakt. De op dat moment respectievelijk tweede- en derdejaarsstudenten geneeskunde verbaasden zich erover dat er eigenlijk geen goede samenvatting bestond voor studenten die zich willen voorbereiden op driemaandelijkse voortgangstoetsen. Veerle: ‘De bestaande studieboeken zijn daar niet op gemaakt. Om je voor te bereiden op de stof die je de laatste keer het minst goed hebt gemaakt, moet je eigenlijk al je boeken opnieuw lezen en ben je veel tijd kwijt. Dat is eigenlijk niet te doen.’

Waar een ander misschien zijn schouders ophaalt en denkt: jammer dat een uitgever daar niks voor maakt, besloten Romée en Veerle dat ze deze klus zelf wel wilden oppakken. Een klus die ze schromelijk onderschatten, grinnikt Romée achteraf. Van de 27 gekozen disciplines zetten ze de belangrijkste onderwerpen en aandoeningen op een rijtje, en per ziektebeeld somt het compendium bijbehorende zaken als epidemiologie, symptomen, risicofactoren, behandeling en prognoses op.

Zo visueel mogelijk

Tabellen, illustraties, iconen, pijltjes en afkortingen zorgen ervoor dat je in één oogopslag veel informatie kunt opnemen, of juist filteren. Elke discipline is op dezelfde manier opgebouwd, zodat je precies weet waar je welke stof kunt vinden. Romée: ‘We wilden een boek dat zo visueel mogelijk was, kort en krachtig. Omdat we ervan overtuigd zijn dat je stof dan het makkelijkste kunt onthouden. Zelf herinneren we ons ook bij een tentamen dat bepaalde informatie bijvoorbeeld ergens rechtsboven aan een pagina stond.’

Veerle: ‘We hebben gekeken wat de onderwerpen zijn die bij een voortgangstoets aan bod komen. Op die manier hebben we geneeskunde eigenlijk in stukken gehakt. Je kunt precies naar het hoofdstuk met de stof waar je niet goed in bent, en je kunt de tekst ook goed skippend lezen.’

Startkapitaal

Op het moment dat het plan rijpte, begon Romée aan een tussenjaar, maar Veerle vervolgde gewoon haar studie. ‘Je kunt veel werk verzetten als je werkt van 9 tot 23 uur’, vat ze het anderhalf jaar dat ze aan het project zwoegden nuchter samen. Via de Facebook-groepen van de verschillende medische faculteiten hadden Veerle en Romée eerst een onlinemarktonderzoek gehouden. Na de nodige positieve reacties richtten ze hun eigen bv Synopsis op, schraapten wat spaargeld bij elkaar en wisten via hun werkgever investeerders te vinden die ‘enkele tienduizenden’ euro’s startkapitaal inbrachten.

‘De grootste investering die we zelf hebben gedaan, vind ik eigenlijk dat jaar werken dat we erin hebben gestopt, zonder te worden betaald’, stelt Romée. Het naslagwerk werd in eigen beheer uitgegeven, omdat ze onafhankelijk van zowel universiteit als uitgever wilden kunnen werken.

Masterstudenten

In hun eerste optimisme wilden de studenten het naslagwerk volledig zelf maken. Toen de omvang dat het werk zou krijgen tot hen doordrong, werd al snel besloten ‘het team uit te breiden’ met masterstudenten die een disciplinehoofdstuk voor hun rekening konden nemen. Op hun sollicitatieoproep kwamen zo’n driehonderd reacties binnen, een stapel die ze terugbrachten tot zo’n vijftig medeauteurs.

‘We wilden per se met masterstudenten werken, omdat je, om een samenvatting te kunnen maken, moet weten wat relevant is en wat je in de praktijk veel tegenkomt’, aldus Snijders. Alhoewel voor de ‘erg gemotiveerde’ student rechten en geneeskunde met liefde een uitzondering werd gemaakt. Kon hij mooi de discipline gezondheidsrecht voor zijn rekening nemen.

Op elke discipline werden twee auteurs van twee verschillende universiteiten gezet, om de onderlinge verschillen in curriculum van de medische faculteiten te ondervangen. In een door Veerle en Romée opgesteld handboek stond precies beschreven hoe de schrijvers te werk dienden te gaan. Zo luidde de eerste opdracht om een inhoudsopgave te schrijven en een medisch specialist te vinden die hen inhoudelijk zou ondersteunen.

Twee keer fulltime

En zo volgden maanden waarin Veerle en Romée continu bezig waren met het geven van feedback op wat de auteurs aanleverden. Grafisch begaafde geneeskundestudenten stortten zich op het maken van illustraties. ‘Voor studenten door studenten’, ronkt de cover van het Compendium dan ook. En ‘kwaliteit door specialisten gewaarborgd’, vanwege het aftikken van de tekst bij zo’n dertig meewerkende medisch specialisten. Daarna was het aan een ingehuurd grafisch ontwerper om ‘een berg aan lelijke Word-bestanden’ om te zetten naar het overzichtelijke en strakke geheel dat de twee voor ogen hadden. Een klus die ook nog ettelijke maanden in beslag nam. Romée: ‘We waren een goed team. Ik lette meer op hoe woorden werden gebruikt, Veerle was meer bezig met de grafische kant.’

In de laatste weken voor de presentatie in het najaar van 2016 maakten de beide studenten ‘twee keer fulltime uren’. Romée: ‘We logeerden bij elkaar om non-stop te kunnen werken.’ En daarna hoopten ze stiekem op het zwarte gat. Maar het Compendium-circus draait sindsdien door. De eerste, 1250 reeksen tellende druk was eigenlijk door voorinschrijvingen bij de presentatie al uitverkocht. Dus werd een tweede, even grote druk besteld, die ook hard loopt. Dus is de derde van 1500 reeksen inmiddels richting drukpers.

Ondernemerszin

De helft van hun koperspubliek bestaat tot nu toe uit geneeskundestudenten, van eerste- tot zesdejaars. Studenten die zich willen voorbereiden op hun voortgangstoetsen, of op hun coschappen. Ook net afgestudeerde artsen, aiossen, onderzoekers en al jaren werkzame artsen wisten de weg naar het Compendium te vinden. ‘Artsen gebruiken het om andere disciplines te herhalen, of om iets aan een patiënt uit te leggen.’

Inmiddels zijn Veerle en Romée zelf aan hun coschappen begonnen. Of het artsenbestaan in de toekomst voldoende hun ondernemerszin zal bevredigen, is nog afwachten. Romée: ‘Ik hoop toch wel echt een heel goede dokter te worden.’ Misschien weten ze een combinatie te vinden, oppert Veerle. ‘Dat we een eigen ziekenhuis kunnen managen.’