De 258 medische afkortingen vliegen de deur uit

Van AAA (abdominaal aorta-aneurysma) tot ZN (zo nodig) en alle 256 termen daartussen; een poster met medische afkortingen vindt gretig aftrek. Bedenker en arts Stan Geurts van De Hulpdokter meldt dat ruim duizend pdf-aanvragen per e-mail zijn gehonoreerd, terwijl tientallen pakketjes met poster op de post zijn.

Op de poster staan de meestgebruikte afkortingen in de zorg. Het idee voor de poster kwam eigenlijk voort uit een cursus over medische termen die Geurts samen met arts en trainer Alyssa Aarntzen heeft gemaakt. Zowel Aarntzen als Geurts zijn gespecialiseerd in het toegankelijker maken van medische informatie. Deze cursus is bedoeld voor het ondersteunend zorgpersoneel, licht hij toe. ‘De mensen die geen geneeskunde hebben gestudeerd maar wel de hele dag te maken hebben met verwijsbrieven, patiëntendossiers en dergelijke. Bij het opstellen van de afkortingen voor de training, bedachten we: hier maken we een poster van.’ De pdf wordt gratis geleverd. 

Osmose 

Inmiddels komen de aanvragen uit het hele land, en uit alle gelederen. ‘Coassistenten, verpleegkundigen, huisartsen die het in hun praktijk ophangen.’ De poster voorziet duidelijk in een behoefte. ‘Er is dan ook tijdens de opleidingen niet écht aandacht voor afkortingen; de meeste leer je gaandeweg, door osmose als het ware.’ Er bestaat het zakwoordenboek van Coëlho, ‘maar daar vind je ook niet alles in terug, omdat er steeds nieuwe afkortingen bijkomen.’ 

Opvallend genoeg is er niet altijd consensus over de gebruikte afkortingen in de zorgsector. ‘PM betekent voor cardiologen een pacemaker, terwijl PM in de psychologie staat voor pedagogisch medewerker.’ Ook zijn er regionale afkortingen. Toen Geurts nog als anios in Tilburg werkte, vroeg hij eens om een KNUK-onderzoek bij het nierlab, deze afkorting voor kalium-natrium-ureum-kreatinine had hij tijdens zijn opleiding geleerd – maar zijn collega’s kenden dat niet. 

Nog iets dat Geurts is opgevallen: in Nederland worden Nederlandse en Engelse afkortingen door elkaar gebruikt voor hetzelfde, zoals CNS (Central Nervous System) en CZS (centraal zenuwstelsel) of CVC en CVL (Central Venous Catheter en centraal veneuze lijn). 

Een favoriete afkorting van Geurts zelf is misschien wel HV, ‘omdat dit wel zes verschillende betekenissen heeft die niks met elkaar te maken hebben’ (antwoorden voor HV welkom onder dit artikel, red.). Wellicht iets voor de volgende poster van De Hulpdokter, waarvoor – ongevraagd – al honderd suggesties zijn binnengekomen.