Column: Promoveren voor een opleidingsplek?

Specialisaties als interne geneeskunde, chirurgie en gynaecologie zijn onder studenten bijzonder populair. Opleidingsplekken zijn echter schaars. De altijd maar toenemende concurrentie leidt ertoe dat veel studenten zich afvragen: hoe bemachtig ík die felbegeerde opleidingsplek? Door te promoveren?

Column van Charlotte Kruydenberg, voorzitter KNMG Studentenplatform.

Dat er grote discrepantie bestaat tussen wat studenten willen worden en waar behoefte aan is, blijkt uit cijfers van het KNMG Studentenplatform en het Capaciteitsorgaan. Komende jaren zal die kloof nog verder groeien, afgaande op het recente advies van het Capaciteitsorgaan om het aantal opleidingsplekken verder te verminderen. Hoewel vervelend voor de student van nu, is dit toch uiteindelijk een positieve ontwikkeling. Op deze manier wordt voorkomen dat we straks als specialist werkeloos thuis zitten.

Maar natuurlijk: voor de huidige student blijft het lastig. Hoe kun je nu het best omgaan met deze situatie van steeds schaarser wordende opleidingsplekken? De eerste optie is eenvoudig: kies een vak waar wel behoefte aan is, zoals ouderengeneeskunde of een sociaalgeneeskundig vak. Schrijf die optie niet te snel af: zodra je je erin verdiept blijkt het vaak leuker dan je denkt. De tweede optie is vasthouden aan je oorspronkelijke keus. En dan is de vraag hoe je je kans op succes kunt vergroten. Doe je dat door eerst te promoveren? Ook als je eigenlijk niet zo wetenschappelijk geïnteresseerd bent?

‘Ja!’, zeggen de studenten in een recente enquête van het KNMG Studentenplatform. Ruim de helft noemt als belangrijkste reden om te willen promoveren de grotere kans op een opleidingsplek. Slechts een kwart van de studenten die willen promoveren noemt wetenschappelijke interesse als belangrijkste reden om te kiezen voor een promotietraject.

‘Nee!’, zegt prof. dr. de Graaf, opleider interne geneeskunde in het Radboudumc en opleidingsdirecteur medisch specialistische vervolgopleidingen. Onlangs stelde zij op het NVMO-congres dat niet iedere medisch specialist in Nederland gepromoveerd hoeft te zijn; een gepromoveerde specialist is niet per definitie beter. De afdeling Interne geneeskunde in het Radboudumc neemt ongeveer de helft van de aiossen direct vanuit de schoolbanken aan, dus zonder promotie! Een promotietraject is ook niet zomaar iets: dit vraagt om motivatie, inspiratie en bevlogenheid voor onderzoek. Is dit jouw drijfveer, dan ga ervoor! Zo niet? Profileer je dan op andere competenties. Voor het verkrijgen van een opleidingsplaats spelen er namelijk veel meer competenties een rol dan alleen onderzoek. Belangrijkste tip van professor De Graaf: maak altijd eerst een afspraak met de opleider van het vakgebied waarvoor jij kiest. Dan kun je goed geïnformeerd bepalen hoe jij die opleidingsplaats gaat krijgen.

Waarom hebben studenten het idee dat je gepromoveerd moet zijn om in aanmerking te komen voor een gewilde opleidingsplaats? Is dit een ongeschreven  regel? Of een studentenfabeltje, ontstaan uit de competitieve cultuur van ‘streberige’ geneeskundestudenten? Professor De Graaf stelt al dat het voor interne geneeskunde niet per definitie nodig is. Het KNMG Studentenplatform gaat uitzoeken hoe opleiders uit andere vakgebieden hierover denken.

Studenten die in de tussentijd twijfelen wat ze het best kunnen doen om in opleiding te komen: ga niet ‘blind’ promoveren, maar maak een afspraak met de opleider van jouw gekozen vakgebied. Hij of zij kan jou precies vertellen wat belangrijk is. En, wees creatief: er zijn veel meer manieren om je te onderscheiden. Kies vooral een manier die bij jou past, en word daar goed in. Succes!

Lees ook:

• Artikel: Wel of niet promoveren?
• Meer columns
• Meer over het KNMG Studentenplatform