Charlatan

Charlatan, nu in de bioscoop.

In het Tsjechoslowakije van begin vorige eeuw was kruidendeskundige Jan Mikolášek een lokale beroemdheid; voor zijn praktijk in de buurt van Praag stonden vaak honderden patiënten in de rij, een flesje ochtendurine in de hand. Hij ‘las’ hun urine en schreef kruiden voor om hun ziekte te genezen.

De Poolse veteraan-cineast Agnieszka Holland vertelt met Charlatan een prikkelend verhaal, dat ‘losjes’ gebaseerd is op het leven van de echte Mikolášek (1889-1973). De genezer – ‘ik ben geen dokter’, zegt hij – weet te overleven tijdens de nazibezetting en het communistische tijdperk. Zo behandelde hij zowel de hoge nazi Martin Bormann als de latere Tsjechoslowaakse president Antonín Zápotocký, wat hem lang bescherming vanuit de top opleverde. De onsentimentele film richt zich op een periode in de late jaren vijftig, wanneer Mikolášek desondanks wordt aangeklaagd. Holland stapt over de vraag heen of zijn ‘gave’ om mensen met uroscopie (piskijken) en andere alternatieve methoden te helen, echt is. Ze suggereert dat hij geen bedrieger is. Toch kom je als kijker niet écht dicht bij deze gekwelde, soms wrede man – zoals hij níémand toelaat. Alleen zijn persoonlijk assistent raakt hem emotioneel, maar deze homorelatie dient geheim te blijven. Dat levert nog meer spanning op, en onbeantwoorde vragen. 

Lees hier over de man op wie Charlatan is gebaseerd: The Man Behind Agnieszka Holland’s “Charlatan” - Przekrój Magazine (przekroj.pl)