Buikpijn en target-sign

Een 57-jarige vrouw bezocht de Spoedeisende Hulp met sinds twee weken bestaande progressieve koliekachtige diffuse buikpijn en diarree. In deze periode was zij 10 kilo afgevallen. Er was geen sprake van koorts, gynaecologische klachten of mictieklachten.

Bij lichamelijk onderzoek van het abdomen werd boven de navel een massa met een diameter van circa 8 centimeter gevoeld. Bij bloedonderzoek werd een C-reactief eiwit van 103 mg/l (<5 mg/l) gemeten zonder leukocytose. Een buikoverzichtsfoto liet behoudens een enkele uitgezette darmlis geen afwijkingen zien.

Een colonoscopie werd verricht, waarbij een tumor in het colon transversum werd gevonden. Ook werd een CT-abdomen gemaakt waarop een target sign en pseudo-kidney sign werden gezien, beide zeer suggestief voor een darminvaginatie.Een laparotomie werd verricht waarbij een invaginatie van het terminale ileum en caecum werden aangetroffen tot in aan de flexura lienalis van het colon transversum. ‘En bloc’-resectie van de invaginatie vond plaats.

Het postoperatieve beloop was ongecompliceerd. Bij pathologisch onderzoek van het resectiepreparaat werd een adenocarcinoom gevonden dat waarschijnlijk als pathologisch aangrijpingspunt (lead point) van de invaginatie heeft gediend.

Invaginaties van de darmen worden veroorzaakt door propulsie van het ene darmsegment in het volgende ten gevolge van darmperistaltiek bij een lead point. Elke laesie of afwijking in het lumen kan fungeren als lead point. Bij volwassenen gaat het vaak om maligne laesies. Invaginaties worden frequent bij kinderen gezien, maar zijn zeldzamer bij volwassenen. Kinderen presenteren zich vaak met de klassieke trias van symptomen: acute, koliekachtige pijn, bloederige diarree en een palpabele pijnlijke massa in het abdomen. De presentatie bij volwassenen is meer aspecifiek.

drs. Arthur Bloemen, anios chirurgie, VieCuri Medisch Centrum, Venlo

drs. Jolanda Gehlen, chirurg, Bernhoven Ziekenhuis, Veghel

Beiden ten tijde van de casus werkzaam op de afdeling Algemene chirurgie, Orbis Medisch Centrum, Sittard-Geleen

Correspondentieadres: arthurbloemen@hotmail.com; c.c.: redactie@medischcontact.nl

beeld: auteurs