Nieuws
Wetenschap

Artsen meer gebaat bij individuele begeleiding om uitputting tegen te gaan

Plaats een reactie
Getty Images
Getty Images

Tijdens de pandemie konden artsen een beroep doen op allerlei interventies om hun welzijn en bevlogenheid te versterken. ‘De effecten van deze interventies zijn zelden structureel geëvalueerd’, zegt kinderarts Anne de Pagter (Erasmus MC, LUMC), die onlangs met collega’s een onderzoek hierover publiceerde in Plos One.

In allerijl hebben ziekenhuizen interventies opgetuigd om het welzijn van artsen te beschermen tijdens de hectische en ongewisse pandemiemaanden. Zo bezocht Anne de Pagter zelf webinars waarin experts van defensie en politie vertelden hoe ze met ingrijpende gebeurtenissen omgaan. ‘Het is in retrospect natuurlijk makkelijk terugkijken, maar covid legde bloot dat we weinig inzicht hebben in welke interventies tijdens een crisis het welzijn van artsen verbeteren. Uit een spontane samenwerking van veldpartijen is toen het Improve-netwerk en dit onderzoek ontstaan’, licht De Pagter toe. Daarin staat de vraag centraal: hoe monitoren we op een gevalideerde manier en realtime het welzijn van artsen én het effect van interventies hierop?

Emotionele besmettelijkheid

Het onderzoek leverde als bijvangst een verrassende uitkomst op. Tijdens de onderzoeksperiode voelden artsen die deelnamen aan groepssessies, zoals debriefing, zich meer uitgeput, terwijl bij artsen die individuele professionele hulp kregen de bevlogenheid juist toenam. ‘Die emotionele besmettelijkheid was voor ons allemaal de meest verrassende bevinding. In een groep kan een dynamiek ontstaan waarin elkaars negativiteit wordt versterkt.’ Of die negatieve dynamiek vooral optreedt in groepen zonder professionele begeleiding kan De Pagter niet met zekerheid zeggen, want hier hebben ze in het onderzoek niet specifiek naar gevraagd, maar dat is wel wat ze verwacht.

In het onderzoek vulden de deelnemende artsen van juni 2020 tot maart 2021 maandelijks een korte vragenlijst in over mentale uitputting, bevlogenheid en persoonlijke hulpbronnen, zoals veerkracht en optimisme, werkomstandigheden, zoals autonomie, en vragen over welke hulp ze in de voorgaande vier weken hadden ingeschakeld om hun welzijn en bevlogenheid op peil te houden: workshops, onlinetraining, individuele peersupport, supportgroep, bedrijfsarts of professionele ondersteuning.

Crisistijd

Het maandelijks invullen van vragenlijsten had natuurlijk niet de hoogste prioriteit in een crisistijd. Daarom moesten de onderzoekers enkele concessies doen, zoals gevalideerde vragenlijsten inkorten. ‘We wilden juist op meerdere tijdspunten meten. Daarom hebben we de vragenlijsten ingekort, en bijvoorbeeld maar één burn-outklacht, emotionele uitputting, uitgevraagd in plaats van het palet aan burn-outklachten’, legt De Pagter uit. Een andere beperking is de mogelijke selectiebias. ‘De organisaties uit het Improve-netwerk hebben de uitnodigingen naar artsen verstuurd. Niet iedereen wil natuurlijk deelnemen.’

Aan de studie deden 378 aiossen en medisch specialisten van verschillende academische en niet-academische ziekenhuizen in Nederland mee. De deelnemers hadden ten minste op het eerste meetmoment – baseline – én op nog twee meetmomenten de vragenlijsten ingevuld. De helft van de deelnemers vulde de vragenlijst zelfs op alle acht meetmomenten in. Van alle deelnemers is drie kwart vrouw, de gemiddelde leeftijd is 39 jaar, ruim 40 procent werkt fulltime en de verdeling aios versus medisch specialist was ongeveer fiftyfifty.

Crux

De Pagter pleit voor evidencebased interventies. ‘Net zoals we naar behandelingen voor patiënten kijken, wil ik ook hier een pleidooi houden voor evidencebased interventies om het welzijn van zorgprofessionals te verbeteren. Want baat het niet, dan schaadt het niet: dat is dus níét waar. De professionaliteit van bijvoorbeeld interventies met coaching en peersupport in ziekenhuizen is ongelooflijk variabel, terwijl professionele begeleiding met adequate training en kwaliteitsborging de crux is om dit te verbeteren.’

Anne de Pagter is ook te gast in de podcast van Medisch Contact. In de aflevering van 16 februari vertelt ze over haar onderzoek.

Lees ook
Nieuws Wetenschap burn-out werkdruk
  • Eva Kneepkens

    Eva Kneepkens is arts en promoveerde binnen de reumatologie. Na een postacademische cursus wetenschapsjournalistiek en een stage bij de Volkskrant koos ze voor het journalistieke pad.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.