Nieuws
Matthijs Buikema
5 minuten leestijd

Alle ballen in de lucht

2 reacties

Time- en stressmanagement voor coassistenten

Als arts in spe komt er veel op je af. Je belandt in een wereld waarin je wordt geleefd. Hoe leer je in een situatie met steeds meer verantwoordelijkheden goede keuzes te maken en haalbare doelen te stellen? Matthijs Buikema

Coassistenten die niet weten welk specialisme ze moeten kiezen. Die gebukt gaan onder hun eigen onzekerheid of perfectionisme. Of die geen ‘nee’ durven zeggen en de balans tussen werk en privé verliezen. Trainer/coach Desiré van Teeffelen van Touch training & coaching komt ze allemaal tegen. Er komt dan ook nogal wat af op studenten geneeskunde die aan hun coschappen beginnen, naast de normale veranderingen die deze periode met zich meebrengt – veel studenten moeten bijvoorbeeld wennen aan een vast werkritme. ‘Je krijgt voor het eerst een witte jas aan, met bijbehorende verantwoordelijkheden’, zegt Van Teeffelen. ‘De patiënten zijn ineens echt en daarmee wil en mag je geen fouten maken. Sterker, je moet en wilt juist laten zien wat je waard bent. Hard werken dus en niet moeilijk doen over het draaien van extra diensten. Want in je achterhoofd weet je dat er maar een beperkt aantal opleidingsplekken is te vergeven en die gaan naar de beste en meest gedreven basisartsen.’

Vicieuze cirkel
Het is niet zo vreemd dat die druk sommige studenten te veel wordt, vindt Van Teeffelen. ‘Je moet je iedere zes weken opnieuw waarmaken. De ruimte om te leren en uit te zoeken wat je wilt, is er vaak niet. Terwijl dit wel de periode is waarin je die belangrijke keuze moet maken hoe jouw artsentoekomst eruit gaat zien. Twijfel je te veel, dan mis je misschien de boot. Je moet sterk in je schoenen staan als je dan toch nog even verder wilt kijken, terwijl collega-studenten al druk solliciteren en een opleidingsplek binnenhalen. Ik zie tijdens mijn trainingen veel coassistenten die te laat aan de bel trekken. Ze zijn oververmoeid, onzeker, liggen ’s nachts te piekeren, maar kunnen de vinger niet op de zere plek leggen. Of ze lopen ermee door. Met het risico dat ze keuzes maken waarvan ze later spijt krijgen, of dat ze door hun vermoeidheid foutjes gaan maken wat hen nóg onzekerder maakt. Voor je het weet beland je in een vicieuze cirkel.’

Grenzen stellen
Helemaal zo gek dus niet als studenten geneeskunde in een vroegtijdig stadium al iets aan time- en stressmanagement doen. Tijdens haar trainingen leert Van Teeffelen coassistenten – en ook basisartsen en specialisten – hoe ze invloed kunnen hebben op dit soort stressfactoren zonder zichzelf daarbij te verliezen. ‘Alles draait om het stellen van prioriteiten en het bewaken van je eigen grenzen. Om dat te kunnen, moet je eerst weten hoe jij bent en wat je wilt. Ik heb wel eens iemand gezien die na een half jaar coschappen vastliep. Bleek dat hij drie keer per week sportte. Schrap dat sporten dan, zou je zeggen, maar dat sporten had hij echt nodig. Het probleem zat vooral op zijn werk. Hij durfde geen “nee” te zeggen, was bang om “lastig” te zijn en punten te verspelen. Omdat hij zijn sport absoluut niet wilde missen, zei hij uiteindelijk toch “nee” tegen een extra dienst. Omdat hij niet werd weggehoond, kon hij steeds beter zijn grenzen aangeven.’
Als je weet wat je wilt, wil Van Teeffelen maar zeggen, kun je je grenzen beter stellen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, erkent ze. ‘Het betekent dat je je kwetsbaar opstelt, dat je sneller conflicten hebt. Maar dat schept ook duidelijkheid. Het laat zien wie je bent en hoe anderen op jou reageren. Daarvan kun je vervolgens weer leren.’

beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski

Praktische oplossingen
Iemand laten voelen dat hij invloed heeft op zijn eigen tijdsindeling en de druk die van binnen en buiten wordt opgelegd, is niet eenvoudig. Daarom zoekt Van Teeffelen eerst naar praktische oplossingen om de druk van de ketel  te halen. ‘Ik zet op een rij wat iemand doet. Hoe ziet zijn leven eruit, hoe communiceert hij met mensen, hoe pakt hij zijn werk aan? Ik had laatst iemand die altijd uitliep, waardoor hij voortdurend op zijn achterste benen liep. Bleek dat hij altijd ging zitten als hij iets met een patiënt wilde bespreken. Prima natuurlijk, daarmee creëer je een zekere gelijkheid en dus veiligheid bij de patiënt. Probleem was dat hij zittend vertelde dat hij geen tijd had en later zou terugkomen. Zo suggereerde hij juist dat het wel meeviel met die tijdnood. Het zijn vaak details waardoor je het jezelf lastig maakt.’
Van Teeffelen wijst coassistenten op de draaiboeken die op de meeste afdelingen aanwezig zijn. ‘Voor coassistenten die onzeker zijn, een prima houvast.’ Maar Van Teeffelens belangrijkste advies is wel: durf te vragen. Vraag actief om feedback, vraag wat je kansen zijn op een opleidingsplek, geef aan wanneer je het gevoel hebt dat je in het diepe bent gegooid. ‘Ik merk dat veel coassistenten daarin erg afwachtend zijn, bang om een “domme” vraag te stellen of een kritisch, pijnlijk antwoord te krijgen.’

Balans
Nou wordt het artsen in spe niet altijd even gemakkelijk gemaakt, beseft Van Teeffelen. Toch is dicht bij jezelf blijven de grootste dienst die je jezelf kunt bewijzen. Vooral ook omdat je veel stressfactoren ook als aios en specialist zult tegenkomen. ‘Het is belangrijk dat je een balans vindt en houdt tussen wat jij belangrijk vindt en wat anderen van jou vragen. Natuurlijk wordt die balans van tijd tot tijd verstoord. Maar als je dat tijdig herkent, zul je die balans steeds sneller kunnen herstellen.’


Training Timemanagement voor coassistenten

Vind jij het ook lastig om alles in 24 uur per dag te plannen en met goed gevoel af te ronden? Deze training behandelt de drie belangrijkste ingrediënten van voldoening: een realistische tijdsplanning maken én halen, duidelijke vorderingen maken in je werkzaamheden en weten wat jij belangrijk vindt en aankunt.

Duur: twee dagdelen
Kosten: 100 euro (KNMG studenten-leden), 125 euro (niet-leden)
Data: 11 juni, 2 juli, 8 en 29 oktober
Trainer: Touch, training & coaching

Kijk in de agenda van Arts in Spe of op www.knmg.nl/artsencarriere voor meer workshops en trainingen die een goede loopbaan ondersteunen!

PDF van dit artikel

beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
beeld: De Beeldredactie, Peter Strelitski
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.