Dubbele handtransplantatie lijkt geslaagd

De eerste dubbele handtransplantatie bij een kind is volgens de artsen van de 10-jarige Zion tot dusver succesvol verlopen. In juli 2015 was Zion Harvey het eerste kind dat een dergelijke transplantatie onderging, nadat hij op 2-jarige leeftijd zijn handen en voeten was verloren na een stafylokokkensepsis. Eerder was zoiets alleen uitgevoerd bij identieke tweelingen waarbij de één kort na de geboorte de arm en hand kreeg getransplanteerd van de overleden ander. In een ander geval overleed een puber na transplantatie van een donorledemaat ten gevolge ernstige complicaties.

De interventie was dus in zekere zin een waagstuk, en Zion kwam ook alleen maar in aanmerking voor de procedure omdat hij reeds immunosuppressieve medicatie kreeg vanwege een niertransplantatie die weer nodig was omdat de sepsis ook zijn nierfunctie had uitgeschakeld.

Na achttien maanden van zeer intensieve fysieke, psychische en sociale revalidatie waarbij meerdere teams van experts betrokken waren, maken Sandra Amaral e.a. nu de balans op in The Lancet Child & Adolescent Health.

Ze stellen vast dat de jongen inmiddels kan schrijven, eten en spelen, en dat hij zelf naar de wc kan en zichzelf kan aankleden. Direct na de operatie kon Zion al zijn vingers bewegen, gebruikmakend van de ligamenten van zijn nog rudimentair aanwezige ledematen. Na zes maanden waren zenuwen zodanig uitgegroeid dat hij gevoel in zijn handen kreeg, zichzelf kon voeden en een pen kon vastpakken om te schrijven. Een jaar na de operatie kon hij een honkbalknuppel manipuleren. Intussen brachten hersenscans aan het licht dat zijn hersenen zich qua neurale bedrading en aansturing hebben aangepast aan de nieuwe situatie, dat wil zeggen dat er sprake is van corticale reorganisatie in de motorische en somatosensorische regio’s.

Maar Zions pad ging bepaald niet over rozen: zijn lichaam stootte zijn nieuwe handen ook tot acht keer af, waardoor hij zwaar ziek werd. Ook nu nog krijgt hij dagelijks acht uur fysiotherapie en andere revalidatietrainingen en vier  immunosuppressieve middelen, waaronder sirolimus, teneinde nefrotoxiciteit te voorkomen. Het idee is wel om dat regime verder af te bouwen, met name omdat de steroïden die deel uitmaken van de medicatiecocktail nare bijwerkingen hebben als botnecrose en groeivertraging.

http://dx.doi.org/10.1016/S2352-4642(17)30012-3

http://dx.doi.org/10.1016/S2352-4642(17)30035-4