Waarom wil je naar Samos?

Het gebeurt me iedere keer weer. De avond voor ik vertrek krijg ik koudwatervrees. Ik zit op de bank in mijn prachtige appartement midden in Amsterdam. Het is nog steeds wat leeg, omdat ik nog geen geld heb voor ‘echte’ meubels. Maar het staat vol met planten en er hangen schilderijen van mijn vader aan de muur uit zijn kunstacademietijd. De kamer heeft grote ramen en openslaande deuren naar de slaapkamer. Maar het allermooiste is: het is helemaal alleen van mij. Om de hoek zit een supermarkt die vegan mayonaise verkoopt en als ik geen zin heb om te koken kan ik terecht bij een van de vele hippe conceptstores die mijn wijk rijk is. Terrassen, herenhuizen en parkjes in overvloed. Ik hou van Amsterdam en toch ga ik steeds weg.

Mijn eerste buitenlandavontuur was mijn coschap oogheelkunde in Kuala Lumpur. Ik ben denk ik nooit zo gelukkig geweest als daar. Als ik terug kon gaan naar die tijd, zou ik dat direct doen. Daarop volgde nog eens een magische reis door Myanmar en het herleven van familieverleden op Java. Mijn tweede keuzecoschap liep ik in Suriname, waar ik mijn eerste wetenschappelijke ervaring opdeed, maar waar ik nog veel meer leerde over het kolonialisme en over racisme. Ik ben net twee maanden terug uit Oeganda, waar ik mijn allerlaatste coschap, verloskunde, liep. Het zangerige Afrikaans-Engels, de muziek overal en altijd op straat, en de intieme samenwerking op de verloskamers: ik mis het elke dag.

Vorige week at ik bij een vriend en vertelde dat ik graag over mijn volgende avontuur wilde schrijven, maar niet goed wist welk verhaal. ‘Er zijn zoveel verhalen te vertellen over Samos: persoonlijke ervaringen van vluchtelingen, het contrast tussen toerisme en het Vathi-kamp of over de vrijwilligers: wat drijft hun eigenlijk?’ Ik keek de vriend, tevens acteur en storyteller, hoopvol aan in de verwachting dat hij na deze stortvloed aan ideeën het beste eruit zou pikken. ‘Waaróm ga je eigenlijk naar Samos?’, vroeg hij na een korte pauze. Ik werd even stil, omdat ik de vraag niet verwachtte en het gevoel had een goed antwoord te moeten geven. ‘Uhh, ik wil écht dokteren, met beperkte middelen, mensen helpen die het ‘t hardst nodig hebben… ik wil…’ Terwijl ik nog meer redenen probeerde op te noemen onderbrak hij me: ‘Maar dit zijn de rationele argumenten, waarom wil je het nou écht?’

De volgende dag sta ik op straat met twee van mijn buurmannen te kletsen en vertel dat ik als arts ga werken op Samos. Ze zijn allebei laaiend enthousiast, de één geeft me een oude koffer cadeau (om de verzamelde donaties in te vervoeren), de ander, zelf 23 jaar geleden gevlucht uit Irak, vertelt hoe mooi hij het vindt en stopt me 10 euro toe om me op weg te helpen. Als ik die avond thuis op de bank zit weet ik ineens het antwoord op de vraag waarom ik naar Samos wil. Ik wil de wereld beter begrijpen, om betere en diepere connecties te kunnen maken met mensen en uiteindelijk ook om mijn patiënten beter te kunnen helpen. Ik denk dat wonen en leven in andere situaties, met andere culturen en in vreemde delen van de wereld, helpt om je eigen maatschappij te begrijpen. En dat begrip van de samenleving een van de sleutels is tot goede patiëntenzorg. Daarom ga ik naar Samos.