Sinds wanneer mag een begrafenis een grap zijn?

Nu we ons midden in de hysterie rondom de finale van Holland’s Next Top Model bevinden, vraag ik je: kun je je de make-over van dit jaar nog herinneren? Het was die aflevering waarin het haar van Sam Hofman werd afgeschoren en begraven. Ritueel werd begraven, inclusief zwarte kleding, zonnebrillen, kaarsen en de neergeslagen blik van de nabestaanden. Roept dat iets op?

Bij mij roept het heel veel woede en onbegrip op. Toen ik deze nepbegrafenis op 16 september van dit jaar zat te kijken met mijn huisgenoten, durfde niemand een spier te vertrekken. Terwijl we allemaal begrepen dat de programmamakers ons duidelijk wilden laten lachen. Maar hoe moesten wij hierop reageren? Hoe moesten wij reageren op deze jonge mensen die van een begrafenis an sich een lachertje maakten? Terwijl wij daar vorige week stonden. In die zwarte kleding, met een kaars en tegenover de neergeslagen blik van ons jongste huisgenootje die haar beste vriend aan het begraven was.

Het bleef stil. Ik kon niks zeggen. Ik kon alleen maar denken hoe ontzettend respectloos dit toneelstukje is tegenover alle mensen die écht verdriet om een overledene hebben of hebben gehad. Die daar echt hebben gestaan. Die daarna echt hebben gerouwd. Die het waarschijnlijk, aangezien rouwen in onze samenleving een stil, verzwegen onderwerp is als het overlijden eenmaal een paar maanden geleden is, erg moeilijk gehad hebben. Die daarna echt hebben gerouwd. Die de ouders zijn van die overleden vriend van mijn huisgenoot. Die überhaupt ouders zijn van een overleden kind. En dus ook die mensen, die ouders hadden willen zijn, maar een spontane miskraam kregen of de keuze, om welke reden dan ook, maakten om hun gewenste zwangerschap te beëindigen. Ook die!

Hierover praten doen we bijna nooit in onze samenleving. Maar dat verzwijgen helpt de ouders niet bij de verwerking van hun verlies. Daarom leren wij als artsen in spe om te praten over rouw, ook én zeker in deze gevallen. Om ouders het gevoel te geven dat rouwen erbij hoort en dat verdriet er mag zijn. Om de ouders te helpen bij de rouwverwerking. Bij die rouwverwerking die door de samenleving totaal ontkend en genegeerd wordt. Opdat het hen helpt en de maatschappij er een beetje leefbaarder door wordt. Daar draag ik graag mijn steentje aan bij.

Dank, wijze onderwijzers. Dank voor deze lessen tijdens mijn opleiding.