Ontgroend door Anne

Sinds het tweede jaar van mijn studie geef ik samen met andere medisch studenten reanimatieles aan middelbare scholieren. Na een lange corona- en zomerstop zijn we nu weer van start gegaan. We leren de pubers over het DRSABC-protocol, de AED, borstcompressies en niet te vergeten de mond-op-mondbeademing.

Voordat ik begon met lesgeven had ik nooit gedacht dat het verschil tussen vmbo, havo en vwo zo groot zou zijn. Waar menig vmbo-leerling uit al zijn enthousiasme vrolijk door je heen tettert, zitten de meeste vwo-leerlingen op hun stoel duf voor zich uit te kijken. Wat je hen ook vraagt, het standaardantwoord is een monotoon ‘weet ik niet’. Mijn voorkeur gaat dan ook uit naar de wat spraakzamere klassen – dan maar iets vaker zeggen dat ze stil moeten zijn. Overigens, niet al mijn collega’s zijn het hiermee eens.

De les verloopt altijd in een standaardvolgorde en van tevoren valt dan ook al precies uit te kienen waar de problemen zullen liggen. Omdat ook de reacties van de pubers van tevoren al zijn vast te leggen, is het makkelijk om wat inkoppertjes te maken. ‘Voor de borstcompressies plaats je je handen in het midden van de borstkas, tussen de tepels in… behalve bij een oude vrouw natuurlijk, je wil immers niet ter hoogte van de navel drukken.’ ‘Voor de beademingen is het belangrijk dat je niet te hard blaast. De lucht gaat dan niet naar de longen maar door de slokdarm naar de maag. Dat vindt je maag niet leuk en wat er dan gebeurt, daar wordt niemand blij van…’ En: ‘Weet iemand waarvoor je het scheermesje gebruikt die bij de AED in het etuitje zit? Nee? Nou ,bij sommige oude mannen blijven de elektroden niet goed plakken en dan kan je daar met het scheermes even snel wat aan doen...’ Ieh’s en ah’s vullen het klaslokaal, maar de leerlingen blijven wel luisteren. De stomme en ietwat vieze grappen zorgen ervoor dat de leerlingen bij de les blijven.

Maar bij het oefenen doen zich al-tijd dezelfde twee ‘problemen’ voor. Beide hebben te maken met het beademen. De eerste: na elke beademing moet de pop ontsmet worden met desinfecterende alcohol. De leerlingen weten maar al te goed van NIX<18 en ook al weet ik zeker dat velen van hen hier in het weekend lak aan hebben, tijdens de les is deze regel ineens goud. ‘Maar juffrouw (overigens heel vervelend als je constant zo genoemd wordt), ik mag nog helemaal geen alcohol, ik ben nog lang geen 18’. Of: ‘Dadelijk zijn we allemaal dronken, dat vindt school niet goed hoor.’ En de allerstoerste leerling uit de klas: ‘Haha, ik ga dit flesje meenemen, en dan shot ik het in één keer leeg.’ Eerlijk is eerlijk, hiervan schrik ik toch altijd een beetje. Het zal je maar gebeuren dat een leerling voor de grap echt het flesje achterover giet en dan vervolgens zelf gereanimeerd moet worden. Ik kreeg dan ook lichte paniek toen er laatst aan het eind van de les een flesje alcohol miste. Gelukkig bleek hij gewoon in de prullenbak te liggen.

En dan is er altijd het tweede probleem: ‘Juffrouw, ik wil niet ontgroend worden door een pop.’ Ik snap het: de lippen van de pop bewegen niet echt soepel mee, dus lekker is anders. Niet echt wat je van een eerste keer hoopt. Bovendien is de pop verre van aantrekkelijk. Onze Anne heeft een gezicht dat je los kan halen en niemand weet of het een jongen of een meisje is – wel lekker genderneutraal. Nou is het ook de bedoeling dat je je lippen om de hele mond van de pop plaatst, dus ik zou het niet echt zoenen willen noemen. Tenminste, dit is niet wat ik onder zoenen versta.

Na soms ellenlange discussies, lukt het meestal toch om het grootste deel van de leerlingen aan het beademen te krijgen. Maar nu heeft ook hier het coronavirus roet in het eten gegooid. Beademen mag niet meer, ook niet als er tussendoor gedesinfecteerd wordt. Helaas pindakaas, maar volgens mij vinden de leerlingen het niet zo erg. En eigenlijk scheelt het stiekem ook ons wel een hoop gedoe.