Ik ga het verschil niet maken

Chichewa klinkt voor mij als een aandoening met een bijzondere naam. De naam zou perfect passen in het rijtje van de ziekte van Kawasaki en het syndroom van Budd-Chiari. Maar zoals je vast al aanvoelt: Chichewa is geen ziektebeeld. Het is een taal gesproken in Malawi, een land in Afrika. Het leren van deze taal wijkt nogal af van het ‘herhalen van de anatomie’ en ‘doornemen van het lichamelijk onderzoek’ wat ik gebruikelijk doe als voorbereiding.

In deze voorbereidingsfase op mijn coschap in Afrika ben ik mijn stereotiepe beelden flink aan het bijstellen. Zoals dat Afrika per definitie arm is en het leven daar automatisch goedkoop zou zijn. In realiteit zijn sommige producten of voorzieningen, zoals brandstof en elektriciteit, net zo duur als in Westerse landen. Of zelfs duurder dan in het Westen.

Mijn beeld van Afrika wordt mede gevormd door het grote deel van mijn vrije tijd dat ik op sociale media doorbreng. Niet verrassend voor een GenZ’er. Op Instagram zie ik berichten van witte, rijke, hoogopgeleide coassistenten die eerder in vergelijkbare ziekenhuizen zijn geweest. De beelden wekken de indruk dat zij levens aan het redden zijn. Met onze Westerse opleiding verwacht je haast toch niet anders? Scrollend op mijn telefoon herken ik kenmerken van het White Savior Complex - de houding of het gedrag van westerlingen die zich geroepen voelen om een andere niet-witte cultuur te ‘redden’ of ‘helpen’. Deze houding is nauw verbonden met het idee ‘the west knows best’.

De belangrijkste les die ik uit deze voorbereiding haal? Hoe beperkt en gekleurd mijn perspectief op Afrikaanse landen is. Steeds meer besef ik dat ik in de korte periode van acht weken in het ziekenhuis, niet het verschil ga maken met mijn westerse kennis. Mijn voorbereiding is geslaagd als ik in het vliegtuig terug naar Nederland zit, zónder het White Savior Complex. En eerlijk gezegd, het liefst ook zonder een tropische infectieziekte.