Heilig boontje

Als je aan 100-jarigen vraagt hoe zij zo oud zijn geworden, hoor ik ze altijd zeggen: ‘Alles met mate! Niet te veel van dit, maar ook niet te weinig van dat!’ Maar hoe word je dan 100? Heel simpel, door niet dood te gaan en gezond te blijven. Heel logisch is dan de volgende vraag: ‘Maar wat is gezond zijn?’ We weten in ieder geval heel duidelijk wat het niet is, namelijk ziek zijn. Pas achteraf realiseren we ons vaak hoe fijn het was om gezond te zijn.

Wij, als artsen, promoten een gezonde leefstijl: juiste voeding, dagelijkse beweging, niet roken, normaal BMI, niet te veel zonlicht. We kennen allemaal het riedeltje. Het is lastig om adviezen te accepteren als er iemand tegenover je zit die het zelf ook niet doet. Kan ik mijn vader serieus nemen als hij tegen mij schreeuwt dat ík niet moet schreeuwen? Hoe moet ik ermee omgaan als mijn baas zegt dat ik harder moet rennen terwijl hij zelf ook niet heel hard loopt? De rokende longartsen hebben we er allang uitgegooid. Maar ik kan mij goed voorstellen dat als een patiënt die moet afvallen een dikke dokter tegenover zich heeft zitten, denkt: waarom ik wel en jij niet?

Afgelopen week liep ik langs een patiënt om de standaard-MRI-vragen te stellen. ‘Heeft u metaal in het lichaam?’ ‘Nee.’ ‘Wat is uw gewicht?’ ‘80 kilo denk ik.’ ‘Bent u claustrofobisch?’ ‘Nou, niet echt, maar moet ik lang stilliggen?’ ‘Ongeveer 45 minuten. Gaat dat lukken? Anders kunnen we ook een rustgevend tabletje voorschrijven.’ ‘Uuh, ja als het kan wel. Welke is dat?’ ‘Oxazepam heet het, u wordt er rustig en slaperig van.’ ‘O dat ken ik niet. Maar weet u waar ik echt rustig van word? Een jointje! Ik heb het maar één keer gedaan toen ik jong was, maar ik was weg! Heeft u dat ooit weleens gedaan?’ Ik stond met mijn mond vol tanden. Ik ben een slechte leugenaar, dus ik begon een beetje schutterig te lachen. Hij had me gelijk door en zei: ‘Ik zal het niet doorvertellen hoor!’ Ik zei dat ik daar helaas niet voor kon zorgen, maar dat dit pilletje nog veel beter werkt. Voor een moment verdween de artsenrol even. Het was gewoon mens tegenover mens, die allebei weleens een jointje hadden gedaan.

Een gezonde leefstijl dus. Alles met mate. Maar we blijven mensen. Ik wil ook een wijntje in de zon op het terras doen. Ik wil ook een zak chips kunnen leegeten als ik met mijn huisgenoten op de bank zit. Ik ben geen heilig boontje, niemand van ons. Heilig lichaampje, dat hebben we wel.