Doodziek en beter

De kinderafdeling is een heftige afdeling. Ik begin maandag met twintig kinderen op de normale afdeling en zes kinderen op de intensive care. Stel je niet te veel voor van de ic, het zijn slechts matrasjes op een soort aanrecht met mogelijkheid tot zuurstof geven. Stel je vooral wel veel voor van de mate van ziek zijn van deze kinderen, ze liggen hier als dooie musjes; het enige wat je hoort, is het zuurstofapparaat en de reutelende ademhaling van de kinderen in strijd om wat lucht. De moeders zitten er rustig bij, wachtend op het bezoek van de artsen, ons dus. We zien twintig stuks in twee uurtjes; efficiënt. Maar de ic-kinderen vergen iets meer tijd.

Daar ligt een meisje van 9 jaar met een heftige astma-aanval, verstoten door haar eigen moeder, maar opgevangen door een andere vrouw; ook zonder stethoscoop hoor ik haar strijd voor lucht.  Een zieke baby met een longontsteking én malaria én drie abcessen én hiv, die gelukkig lijkt op te knappen. Een meisje van 7 jaar, bekend met epilepsie, die nu door malaria hevige aanvallen heeft en tussendoor psychotisch is. Vastgehouden door drie vrouwen, zodat ze zichzelf niet bezeert of haar infuus eruit trekt. Maar de meeste tijd gaat naar het kindje van 7 maanden met een buik die we met de minuut zien groeien. De echo was gisteren nog niet gemaakt, dat was de verpleegkundige even vergeten. We laten de generator aanzetten om met spoed een echo te maken, maar de verpleegkundige ziet haar kans om, nu er stroom is, eerst zelf even een foto te laten maken van haar enkel, want ‘daar had ze al een tijdje last van’. Inmiddels loop ik zelf wel naar de radiologie om er zo achter te komen hoe ziek dit kindje is, om vervolgens aan de moeder te laten vertellen dat het er heel slecht uitziet. Ik blader nogmaals door de status en zie dat dit hoogstwaarschijnlijk kindje nummer vijf van moeder wordt dat overlijdt.

’s Middags trekken we nog een keer alles uit de kast om hem te redden: zuurstof, nóg een soort antibiotica, halen toch nog ergens een sterk malariamedicijn vandaan dat al dagen ‘out of stock’ was en stoppen een maagsonde erin. Meer kunnen we niet doen en we besluiten dat het kindje overgeplaatst moet worden voor chirurgische interventie. Na mijn lunch ligt het kindje er nog steeds. Ik sta alleen op de afdeling, geen clinical officer of verpleegkundige te bekennen als de moeder in paniek naar mij toe komt. Hij braakt, maar heeft de kracht niet het er goed uit te gooien; terwijl er vijf moeders naar mij en het kindje zitten te kijken, kom ik niet verder dan het kindje op zijn zij draaien, naar hart en longen luisteren en een aai over zijn bol geven. Ik zou zo graag de moeder uitleggen wat er gebeurt en haar voorbereiden op wat komen gaat. Ik bel de clinical officer, of hij nú wil komen. Een kwartiertje later komt hij aankakken en neemt het kindje mee naar Zomba, de ambulance is er eindelijk…