Doodgaan is voor laffe mensen

‘Wil je wat vertellen over de stemmen?’ vraagt de psychiater. Het meisje tegenover ons schudt haar hoofd. Ze is net 16 jaar. ‘Dat mag ik niet’, zegt ze. Haar stem wordt gesmoord door de trui van haar moeder, tegen wiens schouder ze haar gezicht drukt. We zitten al een hele tijd in deze kamer, maar ze heeft ons nog niet aangekeken. Geen contactgroei, oogcontact ontbreekt geheel, schuchtere houding, denk ik bij mezelf. Wekt medeleven op bij onderzoekers.

‘Goed’, zegt de psychiater. ‘Vertel dan eens waarom je hier bent?’ Maar ze antwoordt niet. Haar moeder neemt aarzelend het woord. ‘Nou, Lotte, je bent hier omdat je geprobeerd hebt jezelf iets aan te doen, toch?’ Abrupt gaat Lotte rechtop zitten. Ze kijkt haar moeder strak aan en giechelt met hoge stem. ‘Ja dat wíl ik wel, maar het mag niet, van de stemmen.’ Haar moeder aait haar zachtjes door haar lange, donkere haren. ‘Ik weet het’, mompelt ze. ‘Ik weet het.’

‘Wat zeggen de stemmen dan precies, Lotte?’ vraagt de psychiater. Aarzelend kijkt ze voor het eerst onze kant op. ‘Het zijn geen aardige stemmen’, zegt ze, maar dan staart ze zwijgend naar de grond.

Lotte is vanaf haar 6de stelselmatig seksueel misbruikt en sindsdien bekend bij de psychiatrie. Ondanks vele behandelingen lijkt haar problematiek sinds ze in de puberteit is rap te verslechteren. Maar nog nooit eerder had ze een zelfmoordpoging gedaan. Tot nu.

Ook de psychiater zwijgt. ‘Het zijn er twee’, zegt Lotte plotseling zacht. Ze kijkt nog steeds naar de grond. ‘Ze zeggen dat ik mezelf pijn moet doen.’ Ik denk aan het lichamelijk onderzoek dat ik bij haar deed. Toen ik haar vroeg haar shirt en broek uit te trekken stond mijn hart even stil. Honderden, duizenden littekens kriskras over haar hele lichaam. Van haar polsen tot haar enkels, over haar borsten, overal waar ze zelf bij kon was haar huid bedekt met littekens van snij- en brandwonden. Ik voel een brok in mijn keel. ‘Ik verdien het niet om dood te gaan’, schreeuwt ze plotseling. Tranen stromen over haar wangen. ‘Dat is veel te makkelijk. Doodgaan is voor laffe mensen.’

Uren na het gesprek loop ik langs haar kamer, ik kijk door het raampje. Ze ligt opgekruld in bed, ze lijkt diep in slaap. In haar ene arm klemt ze een grote, roze teddybeer, met de andere drukt ze een klein olifantje tegen haar wang, waar zwarte sporen van uitgelopen mascara over lopen. Op de pleister die over haar infuus heen zit heeft ze met zwarte stift allemaal oogjes getekend. ‘Zodat ik niet vergeet dat ze me in de gaten houden’, zei ze erover. Ik denk aan wat ik las over de man die haar als jong meisje heeft misbruikt en aan de duizenden krassen op haar armen, benen en buik. Lotte is degene die boete doet voor zijn misdaad. Ik bal mijn vuisten en kijk hoe mijn knokkels wit worden. Voor het eerst in mijn leven voel ik haat.