Blogs
Blog

De vrouw van de cardioloog

34 reacties

Ruime tijd geleden stond ik in een niet nader te noemen ziekenhuis als coassistent op de Spoedeisende Hulp. Bij de term ‘corona’ dacht men destijds nog aan een zomers biertje, maar ook toen al was het razend druk op de SEH. De wachtkamer zat doorgaans propvol, en patiënten met minder dringende problemen moesten niet zelden een uur of vier wachten tot ze geholpen werden.

Aan het einde van zo’n drukke middag riep de SEH-coördinator (een gespecialiseerd verpleegkundige) het team van basisartsen en verpleegkundigen bij elkaar voor een mededeling. ‘Er komt hier zo meteen een mevrouw H., ingestuurd met buikpijn, en dat is de vrouw van de cardioloog. Dus ik wil dat die straks als eerste gezien wordt. Ik weet dat het eigenlijk niet kan, maar ik heb geen zin in gezeur, dus we doen het tóch’, zei hij op een toon alsof hij een dappere verzetsdaad aankondigde. Om me heen zag ik enkele verpleegkundigen begrijpend knikken. ‘Gaat iedereen akkoord?’ Ik wist niet wat ik moest doen. Ik stond net een week als onervaren coassistent op de spoed, niemand van het (grote) team had iets aan te merken op deze beslissing, en de SEH-coördinator had zichzelf al ingedekt door te zeggen dat hij wel wist dat het eigenlijk niet kon. Dus ik zei niks.

Laat ik vooropstellen dat ik niet denk dat er een gevaarlijke situatie is ontstaan door deze voortrekkerij. Spoedeisende Hulpen in Nederland werken met een triagesysteem, wat inhoudt dat patiënten zorgvuldig worden beoordeeld op de urgentie van hun klachten. Treat first what kills first – de zieksten worden als eerste geholpen. Dit triagesysteem werd ook gehandhaafd bij de vrouw van de cardioloog: als er een ambulance met gillende sirenes was binnengereden, dan waren we natuurlijk eerst naar die patiënt gegaan. Maar binnen haar urgentieklasse werd mevrouw H. wel degelijk naar het begin van de wachtlijst verplaatst. Ik vind dat schandalig en zeer kwalijk tegenover de andere patiënten in de wachtkamer, die al uren pijn zaten te lijden met een gebroken arm of een niersteen.

Ik zou geen blog schrijven over deze situatie als ik zou denken dat het een geïsoleerd incident was. Ik ben weleens individueel wangedrag tegengekomen tijdens mijn coschappen – onbewust, maar daardoor niet minder schadelijk. Dat heb ik destijds intern aangekaart, waarop een verrassend open gesprek volgde. Het gevolg was dat de betreffende arts zich bewust werd van zijn gedrag en ik niet meer rondliep met een schuldgevoel omdat ik mijn mond had gehouden. In dit geval vermoed ik echter een bredere tendens. Ten eerste omdat het gehele team klakkeloos akkoord ging met de beslissing om mevrouw H. voorrang te geven, en ten tweede omdat ik wel vaker subtielere vormen van positieve discriminatie jegens artsen heb meegemaakt. Een arts die op het spreekuur komt, wordt bijvoorbeeld vaak niet eerst gezien door de coassistent, maar direct door de arts-assistent of specialist. Of een behandelend arts pleegt net dat extra belletje met een academische expert voor zijn patiënt als die tevens een vooraanstaand specialist is. Het gebeurt lang niet bij elke behandelaar en bij elke arts-patiënt, maar wel zo vaak dat het mij is opgevallen als patroon.

Behandel alle patiënten als gelijken. Daarover zegt de artseneed niets, maar artikel 1 van de Grondwet wel. ‘Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.’ Dus ook niet op grond van het beroep van je echtgenoot. Dan rest de vraag waarom dit gebeurd is. Kwam het voort uit angst? Was de betreffende cardioloog een bullebak van wie het team verwachtte dat hij in woede zou ontsteken als zijn vrouw geen voorkeursbehandeling zou krijgen? Of verwachtte de SEH-coördinator dat mevrouw H. bij een lange wachttijd een slechte review online ging zetten over het ziekenhuis waar haar eigen man werkte? Ik vermoed dat de echte reden nog triester is: de medische wereld is zo gewend aan het opkijken naar artsen, dat de reflexmatige voorkeursbehandeling die we ze geven schouderophalend geaccepteerd wordt.

Lees meer van Linda

  • Linda

    Linda is zesdejaars geneeskundestudent, afgestudeerd neurowetenschapper en satirisch tekenaar.  

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.