Laatste nieuws
André Weel
André Weel
2 minuten leestijd
Blog

Wat denken ze wel? Hij is geen dokter!

Plaats een reactie

De meest kwetsende Nederlandse schrijver van de twintigste eeuw is Willem Frederik Hermans (1921-1995). Hij zegt het allemaal heel scherp. Dat doet soms pijn. Er zit altijd wel een minuscuul gelijkje in zijn schrijfsels. Dat moet je hem nageven. Ook als hij het over dokters heeft, wier bloed hij wel kan drinken. Waarom eigenlijk?

In zijn artikel ‘Dag dokter!’ uit 1955 legt hij zijn ziel bloot. Hermans – ik noem hem verder WF – staat aan een loket. Hij moet zijn naam en beroep opgeven. Hij zegt: ‘Ik ben doctor W.F. Hermans’. Bij het weggaan zegt de lokettist: ‘Dag dokter!’ WF staat perplex. Hij voelt zich diep gekwetst dat hij voor een arts wordt aangezien. ‘Het heeft een onuitwisbare indruk op mij gemaakt’, schrijft hij. Hij grijpt dit voorval aan om de artsenstand stevig onder vuur te nemen. Wat denken ze wel? Hij is niet van laag allooi zoals die dokters!

Dat je het medische vak nog steeds als vrij beroep kunt uitoefenen, vindt WF absurd. ‘Die dokters zijn roofdieren waarmee je het op een akkoordje moet gooien.’

Onkwetsbaar is de dokter niet, vindt WF. De eerste de beste alternatieveling is in staat hem een moordende concurrentie aan te doen. ‘Hoe kan het dat onze geneesheren na zeven jaar studie in een ommezien uit het zadel worden gelicht door een magnetiseur of aardstralentherapeut?’ Iemand wordt ziek, en wie er ook aan het ziekbed verschijnt, hij wordt beter of hij gaat dood. Ben je soms jaloers, WF? Dokters hebben een inspanningsverplichting, geen resultaatsverplichting. Voor schrijvers ligt dat anders: die moeten produceren…

Maar is WF toch niet een soort profeet? Voorziet hij zeventig jaar geleden niet al de huidige zorgcrisis, als hij pleit voor afschaffing van het vrije beroep? Alle dokters moeten in overheidsdienst komen, net als in Engeland. De vrije artsenkeuze vindt WF een waanidee. Je kiest toch ook niet je eigen treinmachinist, je vliegtuigpiloot, je taxichauffeur? Dat zijn ook beroepsbeoefenaren aan wie je je leven – althans voor een tijdje – toevertrouwt.

WF is weer actueel! Najaar 2024 wil een meerderheid in de Tweede Kamer dat specialisten in loondienst moeten werken. Dat zou goedkoper zijn. ChirurgKarel Hulsewé, bestuurslid FMS, bestrijdt dat. In FD betoogt hij dat gedwongen loondienst niet alleen miljarden kost, maar ook juridisch onhoudbaar is. Het leidt tot demotivatie en langdurige juridische strijd. Van de 23 duizend medisch specialisten werkt al 70 procent in dienstverband!

En wordt de zorg echt goedkoper als iedereen in dienstverband gaat werken? Er is nu al amper verschil in beloning tussen dienstverbanders en vrijeberoepers. Beide categorieën hebben te maken met dezelfde ziekenhuis- en zorgbudgetten. Als je loondienst gaat verplichten, ben je van één ding heel zeker: het worden jarenlange gevechten. Hier kunnen we leren van de geschiedenis. Na de vestiging van Universiteit Maastricht in 1976, krijgt Ziekenhuis Sint Annadal de voorlopige status ‘academisch’. Een groot probleem in de periode 1980-1982 vormen de afkoopsommen van de specialistenpraktijken. Dat heeft geleid tot eindeloos juridisch touwtrekken. Die goeie ouwe WF heeft dat nog mogen meemaken.

geschiedenis
  • André Weel

    André Weel is bedrijfsarts-niet-praktiserend en epidemioloog; werkzaam als curator bij het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.