Verdwijnen zelfstandigencontract heeft gevolgen voor zorg-zzp’ers

De Belastingdienst gaat strenger toezichthouden op schijnzelfstandigheid. Dat heeft gevolgen voor zorg-zzp’ers. Per 1 januari worden modelovereenkomsten uitgefaseerd, maar nu al neemt de Belastingdienst geen aanvragen hiervoor meer in behandeling.

Dat schrijven staatssecretaris van Financiën Folkert Idsinga en minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) Eddy van Hijum in een Kamerbrief. Een modelovereenkomst omvat afspraken over de werkrelatie tussen de opdrachtgever en zzp’er. Als zij zich hieraan houden, is er géén sprake van schijnzelfstandigheid. Maar volgens de Belastingdienst werkt dat in de praktijk niet. ‘De ervaring heeft geleerd dat een arbeidsrelatie in de praktijk in veel gevallen niet overeenkomt met de afspraken in de modelovereenkomst.’

Einddatum

Reeds goedgekeurde modelovereenkomsten blijven geldig tot de einddatum. Volgens de website van de Belastingdienst is de einddatum van de modelovereenkomst die de LHV opstelde voor huisartsen die waarnemen 30 september 2026. De einddatum van de modelovereenkomst die de FMS en NVZ opstelden is 1 maart 2028, zowel voor waarneming binnen het msb als ziekenhuis.

Die datum kan niet meer verlengd worden omdat de Belastingdienst per 6 september, de dagtekening van de Kamerbrief, geen aanvragen voor nieuwe modelovereenkomsten of verlengingen meer beoordeelt.

Scheidslijn

Volgens verschillende belangenorganisaties in de zorg is de scheidslijn tussen een zelfstandige en werknemer in de huidige wetgeving onduidelijk. Het nieuwe wetsvoorstel dat die scheidslijn scherper moet markeren, het wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR), ligt nog bij de Raad van State.

Daarom pleiten onder andere de LHV en FMS ‘voor het behoud van de modelovereenkomsten als fiscaal instrument voor beroepsgroepen’.

Cruciale functies

Vooral in de ggz werken zzp’ers op cruciale functies, schrijft de Nederlandse ggz. Die vreest dat ggz-instellingen ‘zich genoodzaakt voelen om over te gaan op duurdere detacheringsconstructies, afdelingen moeten afschalen of in extreme gevallen zelfs genoodzaakt zijn afdelingen te sluiten’.

Al gestopt

Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) meldde onlangs op NPO Radio 1 dat het nagenoeg stopt met het inhuren van zzp’ers. Dat is allereerst een bezuinigingsmaatregel. Daarnaast wil het ziekenhuis zich hiermee voorbereiden op het strengere toezicht van de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid. Een woordvoerder laat weten dat de grootste groep zzp’ers in het ziekenhuis verpleegkundigen betreft en geen artsen.