Tweede Kamer wil meer onderzoek naar stijging abortussen

De Tweede Kamer wil dat het kabinet onderzoekt of het afschaffen van de verplichte bedenktijd bijdraagt aan de recente toename van het aantal abortussen. Ook wil een meerderheid van de Kamerfracties de evaluatie van de Wet afbreking zwangerschap vervroegen. Meerdere beroepsverenigingen, waaronder die van de abortusartsen, vrezen dat deze onderzoeken kunnen leiden tot verminderde toegang tot abortuszorg.

SGP-Kamerlid Diederik van Dijk had een motie ingediend om te onderzoeken of het afschaffen van de verplichte bedenktijd per 1 januari 2023 bijgedragen heeft aan de stijging van het aantal abortussen. Deze werd door Denk, NSC, ChristenUnie, SGP, BBB, CDA, PVV en Forum voor Democratie gesteund. De motie over een vervroegde evaluatie van de Wet afbreking zwangerschap kwam van NSC-Kamerlid Ria de Korte, en werd door dezelfde partijen gesteund.

Een andere motie van het SGP-Kamerlid werd niet aangenomen. Hij stelde voor om ‘de factoren en motieven voor een abortus(verzoek)’ voortaan te laten registreren en om deze informatie, geaggregeerd en anoniem jaarlijks door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd te laten openbaren. Op die motie werd hoofdelijk gestemd, waarbij slechts 15 van de 147 aanwezige Kamerleden vóór stemden.

De aanleiding voor de drie moties is een stijging van het aantal abortussen sinds 2022. Waar het aantal zwangerschapsafbrekingen in 2012 schommelden tussen de 30 duizend en 33 duizend per jaar, steeg dit in 2023 naar ruim 39 duizend.

Gynaecologen en abortusartsen

Het Nederlands Genootschap van Abortusartsen (NGvA) had de moties in aanloop naar de stemming ontraden. De NGvA gaf op 28 februari in een brief aan de Tweede Kamerleden aan: ‘Er is geen enkele aanwijzing dat de afschaffing van de verplichte beraadtermijn heeft geleid tot een stijging in het aantal abortussen. Extra onderzoek voegt niets toe en verspilt tijd en geld.’ En verder schrijven zij: ‘We zien in andere landen hoe stap voor stap reproductieve rechten worden ingeperkt, vaak onder het mom van registratie en zogenaamd neutrale regelgeving. En de gynaecologenvereniging NVOG zette recent het statement op haar website dat ‘een onderzoek naar de redenen voor abortus onnodig en ongewenst’ is. ‘Het suggereert een verantwoordingsplicht en vergroot het risico op stigmatisering en verminderde toegang tot zorg.’ Ook stichting Rutgers die opkomt voor vrouwenrechten stelde dat de drie moties de toegang tot abortuszorg kunnen inperken.

Staatssecretaris VWS

VWS-staatssecretaris Vincent Karremans(VVD, Jeugd, Preventie en Sport) raadde in een plenair Kamerdebat op 20 februari alle moties ook af. Wel gaf hij aan dat met de geplande evaluatie van de Wet afbreking zwangerschap in 2027 ook mee wordt genomen welke effecten de afschaffing van de verplichte beraadtermijn en het voorschrijven door huisartsen van de abortuspil hebben.

Over twee weken verschijnt in Medisch Contact een uitgebreider artikel over de huidige discussie over abortuszorg in Nederland.