Training in combinatie met elektrische stimulatie hersenen vertraagt cognitieve achteruitgang bij depressies

Cognitieve therapie met daaraan voorafgaand transcraniële stimulatie met een elektrische stroom vertraagt de achteruitgang van de cognitie van 60-plussers met terugkerende depressies. Dat laten Tarek K. Raji e.a. zien met een gerandomiseerd, geblindeerd onderzoek gepubliceerd in JAMA Psychiatry.

De onderzoekers includeerden 375 mensen met een ernstige recidiverende depressieve stoornis (n = 175) en/of een lichte cognitieve stoornis (‘mild cognitive impairment (MCI)’). Depressies verhogen volgens de onderzoekers het risico op cognitieve achteruitgang, vandaar dat zij ook werden geïncludeerd. Alle deelnemers waren ouder dan zestig, met een mediane leeftijd van 72 jaar. De interventiearm kreeg vijf dagen per week een twee uur durende trainingssessie, zogenoemde cognitieve remediatie (CR). Daarnaast kreeg deze groep voorafgaand aan elke training transcraniële directe current stimulatie (tDCS), gedurende 30 minuten. Bij tDCS wordt via op het hoofd geplaatste elektroden een zwakke elektrische stroom afgegeven, in dit geval gericht op de prefrontale cortex. De interventie duurde maar liefst acht weken; daarna volgde gedurende zes maanden elke vijf dagen een sessie, tenzij de deelnemer inmiddels voldeed aan de definitie van dementie. De controlegroep kreeg ook trainingssessies maar op een zeer lage moeilijkheidsgraad, en zonder coaching. Daarnaast kregen zij een ‘sham’-transcraniële stimulatie die minder dan twee minuten duurde, en daarmee voldeed aan blindering, stellen de onderzoekers.

Na een mediane follow-up van vier jaar bleek de interventiegroep minder cognitieve achteruitgang te hebben dan verwacht. Dit effect zagen de onderzoekers voornamelijk bij deelnemers met depressies, met of zonder milde cognitieve achteruitgang. Bovendien waren de effecten het duidelijkst bij het verbale geheugen en de executieve functies. Doordat CR en tDCS gecombineerd werden is niet goed duidelijk waaraan het effect toe te schrijven is. Maar, stellen de onderzoekers, eerdere kleine studies lieten zien dat alleen CR onvoldoende effect had.

doi:10.1001/jamapsychiatry.2024.3241