Staatssecretaris: ‘Nieuw onafhankelijk onderzoek oversterfte covid-19 onnodig’

De 21 onderzoeken die in een programma van ZonMw naar de perioden van oversterfte in 2020 en 2021 zijn gedaan, leiden tot de conclusie dat covid-19 de oorzaak was, ofschoon mogelijk niet alle oversterfte is te verklaren door covid-19. Ook blijkt daaruit dat vaccinatie het risico op overlijden aanzienlijk heeft verlaagd. Dat staat in een brief van staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport) aan de Tweede Kamer. Hij stelt vast dat deze bevindingen grotendeels overeenkomen met onderzoek door het RIVM en het CBS. Uit de onderzoeksresultaten valt verder op te maken dat mensen die overleden ten gevolge van covid-19 vaker dementie, COPD, astma, diabetes mellitus of obesitas hadden dan mensen die aan een andere oorzaak dan covid-19 overleden.

Een ‘nieuw overkoepelend integraal vervolgonderzoek’ uitgevoerd door andere, onafhankelijke onderzoekers, waar de Kamer in een motie van NSC om had gevraagd, zal volgens de bewindsman niet tot nieuwe inzichten leiden. Hij vind het daarom ‘niet verstandig om in tijden waarin we, ingegeven door financiële schaarste, soms pijnlijke keuzes moeten maken’, dergelijk onderzoek te financieren. Wel staat het wetenschappers vrij zelf onderzoek te doen op basis van de beschikbare open data. Bijvoorbeeld onderzoek naar de langetermijneffecten van de pandemie, de relatie tussen virusvarianten en oversterfte of de organisatorische kenmerken van de oversterfte, zoals het type lockdown of het naleven van de coronamaatregelen. Maar de uitkomsten daarvan zullen louter wetenschappelijk interessant zijn, meent Karremans. Zo zal meer kennis over het verband tussen het type virusvariant in relatie tot de oversterfte ‘beleidsmatig waarschijnlijk tot weinig of geen verandering leiden, aangezien veel van deze virusvarianten inmiddels niet meer rondgaan’. Onderzoeksuitkomsten moeten, aldus de staatssecretaris, een concreet handelingsperspectief bieden ‘en dat is er niet altijd bij de verdiepende onderzoeksvragen’.