Dokters in Zuid-Korea zijn nog altijd ‘woedend’ in nasleep van machtsgreep

Zuid-Koreaanse artsen zijn nog in het ongewisse over de mogelijke gevolgen van hun protest tegen veranderingen in het medisch onderwijs. Na de – mislukte – staatsgreep van president Yoon Suk-yeol twee weken geleden, is er voortdurende onrust onder de bevolking én in de medische wereld.

Opvallend genoeg verwees Yoon bij zijn aanvankelijke greep naar de macht in zijn officiële decreet nadrukkelijk naar de stakende jonge artsen. Zo klonk het dreigend: ‘Al het medisch personeel, inclusief artsen in opleiding, dat staakt of de medische sector heeft verlaten, moet binnen 48 uur terugkeren naar zijn werk en trouw zijn. Overtreders worden gestraft volgens de krijgswet.’ De protesterende artsen kunnen nu iets opgeluchter ademhalen omdat de Zuid-Koreaanse president Yoon – voorlopig – is geschorst. Twee derde van het Zuid-Koreaanse parlement stemde hier voor.

Doodstraf

Volgens de Zuid-Koreaanse neurochirurg Jung Yul Park, tevens voorzitter van wereldartsenorganisatie WMA, is de medische gemeenschap nog altijd ‘woedend’ na de gebeurtenissen. Park is hoogleraar neurochirurgie, verbonden aan Korea University Anam Hospital. Hij legt per e-mail uit dat er veel protest is, onder meer afgelopen weekend, tegen Yoon en alle betrokkenen bij de noodverordening. Zowel gevestigde artsen als artsen in opleiding en geneeskundestudenten zijn boos. Het steekt hen met name omdat het woord ‘straf’ in het Koreaans meerdere betekenissen heeft, waaronder ook de ‘doodstraf’.

Maar wat betekent dit voor de zorgstaking, die nu al acht maanden duurt? De stakingen begonnen nadat de regering-Yoon op 20 februari een plan lanceerde om per 2025 tweeduizend studenten toe te laten in de opleiding, boven op de jaarlijkse 3058. Dat was tegen het zere been van vooral jonge artsen, gesteund door de vakbonden en medisch specialisten. Dat zou concurrentie betekenen voor de dokters die nu in training zijn en verslechtering van de opleiding.Ruim 90 procent van de ongeveer 13 duizend artsen in opleiding namen ontslag uit protest. Slechts een klein deel van hen keerde de afgelopen maanden terug, sommigen vonden elders emplooi.

De Wereldartsenorganisatie is nog altijd zeer bezorgd over de situatie in Zuid-Korea, zegt de voorzitter. In het bijzonder veroordeelt WMA ten zeerste de schendingen van mensenrechten en autonomie van medische beroepen. Park noemt de veelvuldige harde publieke bedreigingen, arrestaties en gevangennemingen van verschillende zorgverleners en jonge artsen.

Burn-outklachten

Op de vraag hoe lang hij denkt dat de staking nog zal duren, benadrukt Park dat er geen ‘officiële medische staking’ is geweest door jonge artsen. Hij heeft het over een ‘walk out’, door de jonge artsen die vervolgens ontslag namen. ‘In het begin waren er aanzienlijke moeilijkheden bij het runnen van de ziekenhuizen. Sommige patiënten konden moeilijk artsen vinden of een afspraak maken.’ Volgens hem is de patiëntenzorg nu op een vergelijkbaar niveau als voorheen.

Dit alles komt evenwel met een prijs. ‘Veel zorgpersoneel, misschien wel alle, ervaren burn-outklachten door het overwerk in de afgelopen tijd. Dat brengt fysieke en mentale problemen met zich mee.’ Wat hem nog meer zorgen baart: ‘Als gevolg van de politieke onrust loopt de toekomst van het Koreaanse medische onderwijssysteem gevaar.’ Het plan om de instroom van de medische opleidingen te verhogen is nog altijd niet van de baan. Het zou gaan om een toename van tweeduizend geneeskundestudenten per jaar, gedurende vijf achtereenvolgende jaren, dus circa tienduizend erbij.

Een mogelijke oplossing hangt volgens Park af van ‘de bereidheid van de overheid om dit beleid in te trekken’. Volgens hem is er nog geen teken dat daarop wijst. ‘De meeste studenten en jonge artsen hebben dan ook besloten om ook volgend jaar niet terug te keren. Ongeacht hun terugkeer zal de nasleep van deze onrust minstens een paar jaar aanhouden’, verwacht de WMA-voorzitter.