Open kaart spelen over orgaandonatie

Met belangstelling las ik het artikel over de opvattingen van de Amerikaanse arts en ethicus Robert Truog over orgaandonatie (MC 1/2011: 10). Hij stelt dat donoren eigenlijk niet dood zijn op het moment van orgaanuitname en wil daarom de ethische norm ‘dood’ veranderen naar expliciete toestemming van patiënt of nabestaanden om de behandeling te staken en organen te doneren.

Dit standpunt sluit aan op het betoog van Kompanje c.s. (MC 9/2010: 407), die pleit voor een versoepeling van de regels. Bij een persoon met een infauste prognose op ic, zou voorafgaande aan het staken van de behandeling een nier uitgenomen kunnen worden om daarna de behandeling te staken.

Beiden begeven zich met hun oplossingen op (te) glad ijs, waarbij de tegenargumenten veel zwaarder wegen dan de mogelijke voordelen. Door alvast de nier(en) uit nog te overlijden personen te nemen, creëer je juist achterdocht, waarbij het do-no-harm-principe wordt overtreden. De kans op belangenverstrengeling neemt toe.

Een duidelijk onderscheid tussen end of life care en orgaandonatie is gewenst. Idealiter ligt het tijdstip van overlijden zo ver mogelijk van het tijdstip van orgaanuitname.

Een nieuwe perfusietechnologie sluit hier naadloos op aan. Hierbij worden ernstig ischemisch beschadigde organen, die momenteel niet in aanmerking komen voor donatie, gerepareerd en getest op beschikbaarheid.1

Een potentiële donor kan zo waardig overlijden na het beëindigen van de behandeling en de familie kan rustig de tijd nemen voor afscheid.

Deze nieuwe technologie boort ook een gehele nieuwe categorie donoren aan: de dead on arrival-donoren. Door warme perfusie kunnen nieren tot twee uur na de doodverklaring worden getest en daarna succesvol gebruikt voor transplantatie.2 3 Ik vind dit een veel elegantere oplossing.

Utrecht, januari 2011

Bart Stubenitsky, plastisch chirurg

Noten bij Stubenitsky

1. Brasile L, Stubenitsky BM, Kootstra G. Solving the organ shortage: potential strategies and the likelihood of success. ASAIO J. 2002; 48(3): 211-5.
2. Brasile L, Stubenitsky BM, Booster MH, Lindell S, Araneda D, Buck C, Bradfield J, Haisch CE, Kootstra G. Overcoming renal ischemia: the role of ex vivo warm perfusion. Transplantation. 2002; 73: 897-901.
3. Brasile L, Stubenitsky BM, Haisch C, Kon M, Kootstra G. Repair of damaged organs in vitro. AJT 2005; 5(2): 300-6.

• Meer brieven