Gezondheidsraad: ‘Vaccineer 60-plussers tegen pneumokokken’

Ouderen tussen de 60 en 75 jaar zouden iedere vijf jaar gevaccineerd moeten worden tegen pneumokokken. Hoewel het lang niet alle ziektes door pneumokokken kan voorkomen, zal vaccinatie het aantal ziekenhuisopnamen en sterfgevallen aanzienlijk kunnen verminderen, stelt de Gezondheidsraad in een nieuw advies.

De Gezondheidsraad (GR) adviseert het vaccin PPV23 te gebruiken, dat bescherming kan bieden tegen 23 soorten pneumokokken. Dat zou een effect van 37 procent hebben op invasieve pneumokokkenziekte (hersenvliesontsteking, bloedvergiftiging of, met name, invasieve longontsteking), die jaarlijks bij ongeveer 1800 60-plussers voorkomt. Het effect voor niet-invasieve pneumokokkenlongontsteking zou 7,5 procent zijn. Bij de in het ziekenhuis opgenomen patiënten met longontsteking zijn pneumokokken naar schatting bij 20 à 30 procent de veroorzaker. Naar schatting gaat het om 2600 tot 5600 patiënten van 65 jaar of ouder. Er is ook nog een ander type vaccinatie, de PCV13, dat beschermt tegen dertien soorten pneumokokken, en die effectiever lijkt te zijn. Maar die is duurder en er is nog minder over bekend. De PPV23-vaccinatie zou minder dan 9000 euro per gewonnen levensjaar in perfecte gezondheid kosten.

Ongeveer 15 procent van de 60-plussers die worden opgenomen met pneumokokkenziekte overlijdt hieraan. En ook als ze het overleven hebben ze jaren later nog een vergrote kans op overlijden.

De GR adviseert met 60 jaar te beginnen met vaccineren en de laatste vaccinatie te geven met 75 jaar. Er is volgens de GR namelijk te weinig bewijs voor de effectiviteit bij ouderen boven de 80 jaar. Ook adviseert de raad de huidige wijze van vaccineren van kinderen en risicogroepen voort te zetten. De vaccinatie voor deze groepen uitbreiden zou te duur worden en weinig gezondheidswinst voor ouderen opleveren. De GR stelt dat de vaccinatie van 60-plussers geen publiek belang betreft, omdat er geen uitbraken zijn die het maatschappelijk leven dreigen te ontwrichten. Toch vindt ze dat vaccinatie beschouwd moet worden als essentiële zorg.