‘General practice is about having fun’

Enkele weken geleden fietste ik met acht huisartsen uit Warnsveld mee van Harlingen naar Lauwersoog, ruim 100 km. Bij toerbeurt legden ze in twee weken tijd bijna 2000 km af om zo de huisarts positief op de kaart te zetten. Ik had trillende benen na afloop maar ik had het voor geen goud willen missen! De initiatiefnemers vroegen met hun actie aandacht voor het gevarieerde en betekenisvolle werk van de huisarts. En terecht. We zijn vaak in het nieuws met het huisartsentekort en andere urgente problemen. Maar het huisartsenvak is en blijft een prachtig vak.

Over tien jaar willen deze huisartsen nog steeds goede huisartsenzorg kunnen bieden. Zorg die past bij wat hun patiënten en de samenleving nodig hebben. Wat is daarvoor nodig? En hoe gaan de plannen van het nieuwe kabinet, zoals gepresenteerd op Prinsjesdag daarbij helpen? Ik noem een paar punten waar we blij mee zijn en een aantal aandachtspunten.

Allereerst vinden wij het goed om te zien dat het kabinet inzet op een goede toegankelijkheid van de zorg voor alle Nederlanders en daarbij expliciet de rol van de huisarts benoemt. Versterking van de voorkant van de zorg en verbinding met het sociaal domein en burgerinitiatieven worden steeds belangrijker. Niet iedere zorg van de burger is een medisch probleem. Dat verlegt de focus van zorg naar gezondheid en voorkomen van zorg. De vaste (innovatieve) huisarts in de wijk is hierbij de spil. We zijn blij dat het kabinet hierop inzet en de drempels voor startende praktijkhouders wil verlagen. Daarnaast vinden we het positief dat het kabinet investeert in databeschikbaarheid en verbetering van gegevensuitwisseling in de zorg. Niet voor niets is dat een groot thema in het huidige IZA. Een opt-out toestemming bij zorg kan hierbij zeer behulpzaam zijn.

Dan onze aandachtspunten. Als eerste vragen we het kabinet extra in te zetten op preventie, zoals beschreven in het GALA. Om de zorg behapbaar te houden moeten we echt aan de slag met vermindering van de zorgvraag. Immers, een toename van wachtlijsten en meer triëren is niet de oplossing. Triage is al aan de orde van de dag en niet voor alles even goed mogelijk. Bovendien is het niet zo dat een patiënt op de wachtlijst geen aandacht vraagt. We moedigen het kabinet daarom aan om in ieder geval met de doelen uit eerdere preventieakkoorden aan de slag te gaan. De inzet van de GGD in de publieke gezondheidszorg voor een gezonde generatie 2040 is ­hierbij broodnodig.

Een tweede aandachtspunt betreft innovatie en digitale toepassingen. Het kabinet zet hier sterk op in. We zien inderdaad mooie initiatieven die veel meerwaarde kunnen bieden. Veel staat echter nog in de kinderschoenen, verdere ontwikkeling is nodig. Voor verdere uitrol is het belangrijk om in te zetten op toepassingen die bewezen effectief zijn. De belofte is dus groot, de leercurve tegelijk ook.

Ten derde wil ik aandacht vragen voor de extramurale beroepen in de zorg. Als wij werk willen maken van de beweging naar de voorkant van de zorg, is het noodzakelijk om meer aandacht te geven aan de extramurale beroepen in de zorg, zoals huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde, verslavingsartsen. Deze professionals spelen een cruciale rol in preventie, zorg in de thuissituatie en het verkleinen van gezondheidsverschillen tussen ­bevolkingsgroepen.

Dit alles kan natuurlijk niet zonder een toekomstgerichte bekostiging. De huis­artsenzorg handelt 90% van de zorgvragen af tegen nog geen 5% van het totale zorgbudget. Om dit te blijven kunnen doen, is het ook belangrijk dat de tarieven voor de basiszorg toekomstgericht en dekkend zijn. Met onze petitie Zorg voor de basis die door bijna 33.000 huisartsen en sympathisanten is ondertekend, vroegen we hier onlangs al aandacht voor bij de minister.

Tot slot. “General pracice is about having fun” zei hoogleraar huisartsengenees­kunde Marco Blanker onlangs tijdens zijn oratie bij de Universiteit van Groningen. En daar ben ik het van harte mee eens. Laten we er met elkaar voor zorgen dat we dit vak met plezier kunnen blijven uitoefenen.

Deze column is gebaseerd op de toespraak die Marjolein Tasche hield tijdens het Ontbijt met de minister van Medisch Contact op woensdag 18 september 2024.