Who Goes First? The Story of Self-Experimentation in Medicine

Het boek is te downloaden via https://gwern.net/doc/nootropic/quantified-self/1998-altman.pdf

Een fraai, nog altijd leesbaar, en behoorlijk goed uitgezocht overzicht van artsen die in de geschiedenis faam hebben verworven omdat ze een behandeling eerst op zichzelf uitprobeerden alvorens patiënten daaraan bloot te stellen, biedt het boek Who Goes First? The Story of Self-Experimentation in Medicine van medicus/hoogleraar/journalist Lawrence K. Altman, dat oorspronkelijk in 1987 verscheen, een tweede druk is van tien jaar later.

Het boek is gratis te downloaden. Zo’n experiment was vaak een eenmalige zaak, maar er waren ook medici die er een gewoonte van maakten, zo blijkt. Uit ijdelheid of zucht naar roem namen ze zichzelf als proefkonijn, niet zelden ook uit goedertierenheid jegens de mensheid. Of het nog vaak gebeurt, weet ik niet. Voor Altman waren recente voorbeelden de Franse arts Daniel Zagury, die zichzelf in 1986 een experimenteel aidsvaccin inspoot, en Barry Marshall, die, samen met J. Robin Warren, in 1982 de Helicobacter pylori identificeerde. Hij slikte de bacterie zelf om het bewijs te leveren dat de microbe gastritis veroorzaakt. Beide heren ontvingen in 2005 de Nobelprijs voor deze heldhaftige daad. Uit het boek van Altman blijkt echter ook dat het adagium van W.F. Hermans – ‘een held is iemand die straffeloos onvoorzichtig is geweest’ – niet altijd opgaat. Sommige proeven pakten wel degelijk fataal uit. En soms blijkt de heroïek op een mythe te berusten.