Waanzin en Sneeuw
Rennen in de psychiatrie
Plaats een reactie
Waanzin en Sneeuw. Een avond achter gesloten deuren. Willem Keizer. De Brouwerij, 282 blz., 21,90 euro.
Zit Jesse net even bij te komen op de wc van de turbulentie op de highcareafdeling waar hij als verpleegkundige werkt, gaat plotseling het alarm af. Dat wordt rennen, kijken wat er aan de hand is en handelend optreden. Het blijkt te gaan om een manische vrouw die acht maanden zwanger is en volgens de aanmelding al diverse hulpverleners heeft gebeten.
Willem Keizer (1982), behalve jurist en filosoof tevens opgeleid tot psychiatrisch verpleegkundige, schreef een flitsend boek over een late dienst met twintig opgenomen patiënten. Sinds de film One Flew Over the Cuckoo’s Nest uit 1975 bestaat een niet al te florissant beeld van de psychiatrie. Vijftig jaar later kunnen we in Waanzin en Sneeuw door de ogen van een verpleegkundige precies volgen hoe het toegaat in de moderne psychiatrie. Al lezend nam de bewondering voor het zware werk van psychiatrisch verpleegkundigen bij mij alleen maar toe. De inleiding en de filosofische terzijdes van Keizer zijn uitstekend getroffen; toch maakt wat de verpleegkundigen dóén, en vooral wat ze tegen de psychotische en borderlinepatiënten zéggen, de meeste indruk.
‘Voor de buitenwereld lijkt iemand met katatonie een bevroren ziel, maar van binnen kan het er op geestelijk en neurobiologisch niveau hevig aan toe gaan.’ Invoelend beschrijft Keizer de belevingswereld van een zekere Teun die zijn vrouw Clara verloren heeft, maar desondanks hele gesprekken met haar voert. Op zeker moment spoort Clara hem aan tijdens zijn vrijheden ongeoorloofd naar huis te gaan. Het huis blijkt intens koud, er is geen licht, geen verwarming, niks. Als de buurvrouw aanbelt om poolshoogte te nemen, houdt Teun haar op bevel van Clara af: ‘Tasje aannemen en deur dichtdoen.’ Even later begint Clara hardop te bidden, alsof je in de kerk zit. Zo werkt dat als je stemmen hoort.
Dat Jesse nota bene zelf te veel alcohol drinkt en dat zijn vriendin bij hem vertrokken is, maakt het boek menselijk én overtuigend. Ik heb jaren naar een boek als dit uitgekeken. Geestig en leerzaam.
- Er zijn nog geen reacties