Virussen als medicijn

Virussen als medicijn, Rinke van den Brink, De Geus, 288 blz., 22,50 euro.

bestellen

Bacteriofagen zijn virussen die bacteriën infecteren, en daardoor potentieel van nut kunnen zijn als antibioticum. De fagen hebben als voordeel dat ze een bepaalde bacterie infecteren. De darmflora wordt dus niet aangetast. Het nadeel is dat de productie van bacteriofagen en het toespitsen ervan op de juiste ziekteverwekker tijd­rovend is. In vergelijking daarmee zijn antibiotica veel eenvoudiger in het gebruik.

Nu multiresistentie op de loer ligt, lijken de fagen – die al ruim een eeuw bekend zijn – een goed alternatief, dat de laatste decennia steeds weer aandacht krijgt, die dan ogenschijnlijk weer wegebt. Voor Virussen als medicijn sprak Rinke van den Brink met mensen die de positieve gevolgen van de toepassing van bacteriofagen zelf hebben ondervonden, zoals Ard Struijs (die ook het voorwoord schreef), arts in het Erasmus MC. Hij kreeg na een hartoperatie te maken met een ernstige infectie, en een bacteriofaag was zijn redding. Van den Brink belicht de rol van Russische, Georgische, en later vooral ook Belgische artsen in de herontdekking van de fagen. En laat zien dat de ontwikkelingen de laatste jaren snel gaan: met behulp van CRISPR-Cas wordt zelfs al gewerkt aan ‘fagencocktails’. Maar Van den Brink en de wetenschappers die hij spreekt blijven kritisch: verwacht geen wonderkuren, verwacht eerder dat de fagen op termijn in specifieke gevallen inzetbaar zullen zijn als personalized medicine.