De spreekkamer is lek
Doorgeslagen dataïsme in de ggz
Plaats een reactie
De spreekkamer is lek, Tom Grosfeld, Bot uitgevers, 185 blz., 20 euro.
bestellen
‘Je kunt als zorgverzekeraar de puzzelstukjes wel op de goede plaats willen leggen, maar als je heel andere vormen in die stukjes ziet dan een ervaren psychiater of psycholoog, is het de vraag of je wel degene bent die de puzzel zou moeten leggen.’ Het is een van de vele prikkelende observaties uit De spreekkamer is lek van journalist Tom Grosfeld.
Daarin legt hij overtuigend uit hoe twee visies op de ggz steeds nadrukkelijker botsen: die van privacy, vertrouwelijkheid en behoud van de spreekkamer als veilige ruimte waarvoor psychiaters als Coby Groenendijk en Jim van Os en de actiegroep ‘Vertrouwen in de GGZ’ zich publiekelijk inzetten, versus de dominante overheidszucht naar efficiëntie en kostenbeheersing waarvoor de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) staat. Vertegenwoordigers van beide visies komen aan het woord, maar Grosfeld kiest expliciet partij. Hij onderschrijft dat ‘dat wat in de spreekkamer besproken wordt, daar moet blijven’. Grosfeld uit scherpe kritiek op wat hij ‘dataïsme’ noemt: dat psychisch lijden in cijfers kan worden gevangen, de zorgvraag te voorspellen is en gaat bijdragen aan efficiëntere zorg, kostenbeheersing en minder lange wachtlijsten.
Niet alleen privacy en medisch beroepsgeheim staan onder druk, ook worden volgens Grosfeld ‘de individualiteit en menselijkheid van patiënten en behandelaren miskend’. Wat de dataverzameling ‘extra pervers’ maakt is dat de NZa heeft bepaald dat patiënten geenszins om toestemming gevraagd hoeft te worden voor hun gepseudonimiseerde (en dus herleidbare) gegevens over bijvoorbeeld angsten, depressies, suïcidale gevoelens, waanvoorstellingen en seksuele problemen. Wat Grosfeld nog het meest teleurstelt, is dat daarover nauwelijks een debat wordt gevoerd. Hopelijk brengt dit belangrijke boek daarin verandering.
- Er zijn nog geen reacties
