Vaccinatietwijfel

Met frisse tegenzin sta ik in de rij voor mijn covidboostervaccinatie. Van mijn eerdere vaccinatie had ik – behoudens een grieperige dag – geen last. Ik maak me weinig zorgen over bijwerkingen. En ik denk dat mijn vaccinatie van belang is voor de samenleving. Desalniettemin, met frisse tegenzin.

Mijn gedachten dwalen af naar 2009, naar het missieziekenhuis in het oosten van Zambia waar ik destijds coassistent was. Wat is de impact van de pandemie daar? Momenteel is 4,3 procent van de Zambianen (deels) gevaccineerd tegen covid-19. Boosters zijn er een futuristisch begrip.

Vele landen hebben zich gecommitteerd aan een initiatief voor wereldwijde toegang tot covid-19-vaccinaties (Covax), maar het naleven daarvan blijkt ingewikkeld. Als het virus dicht bij huis opleeft, worden beloftes veraf gemakkelijk vergeten. Het draagt bij aan een beeld van ‘eigen volk eerst’. Gebrek aan internationale solidariteit leidt tot geopolitieke verdeeldheid die de onderliggende problemen – zoals het aanpakken van de wereldwijde klimaatverandering – in stand houdt.

Ondertussen waart het virus rond, en muteert het dat het een lieve lust is, met de omikronvariant uit Zuid-Afrika als recentste voorbeeld. Gezien de hoge mutatiegraad van SARS-CoV-2 is deze ongehinderde verspreiding in mijn ogen een Russisch roulette. Meer vaccins wereldwijd betekent niet alleen directe bescherming, maar ook indirecte bescherming tegen mutaties die zich in onze geglobaliseerde samenleving snel verspreiden.

Terwijl ik zo mijmer in de wachtrij, overweeg ik om onverrichterzake om te keren. Draagt dat eraan bij dat ‘mijn’ vaccin een ander werelddeel bereikt? Doe ik daarmee de Nederlandse zorg recht? Zo eenvoudig is het niet, maar laten we in elk geval erkennen dat de tegenstelling tussen solidariteit en eigenbelang in dezen een paradox is. Want, zoals de lijfspreuk van Covax dicteert: ‘Niemand is veilig, tot iedereen veilig is.’

Frank Wolters, arts-epidemioloog, Erasmus MC, Rotterdam