Zeer lange blessuretijd

Bijna dertig jaar geleden kwam ik het zwembad binnenlopen, toen er plotseling om een dokter werd geroepen. De middenvoor van het waterpoloteam, een 40-jarige man, had tegen zijn tegenspeler gezegd dat hij niet goed werd, en was vervolgens in het water weggezakt. De tegenspeler reageerde zeer adequaat en trok hem direct op de kant. Daar trof ik hem aan zonder pols en nog een paar laatste zuchten gevend. Ik begon direct met reanimatie en de GG&GD was binnen 6 minuten ter plaatse met een defibrillator. Op de scope zag ik ventrikelfibrilleren en bij de tweede defibrillatiepoging ontstond een regulair sinusritme. In het ziekenhuis was patiënt alweer goed aanspreekbaar. Een vers infarct kon niet duidelijk worden vastgesteld; mogelijk was er een oud achterwandinfarct. Angiografie liet een ernstig drietakslijden zien. Bij een operatie in Zwitserland waren vier distale veneuze anastomosen op de kransvaten aangelegd.

In 1985 meldde dezelfde man zich met pijn op de borst op de eerstehulppost. Nog voor hij kon worden onderzocht, kreeg hij ventrikelfibrilleren (zoals later bleek op basis van een voorwandinfarct) en ook nu kon hij succesvol worden gereanimeerd. Evenals de vorige keer ging patiënt deelnemen aan hartrevalidatie en later gedoseerd sporten bij een sportclubje van hartpatiënten. In 1989 waren er weer angina-achtige klachten en er volgde een tweede operatie; nu werden een veneuze jumpgraft met drie distale anastomosen aangelegd evenals een arteriële graft op de ramus descendens anterior. Daarna was hij weer goed belastbaar.

In 2005 werd hij als gids op een rondvaartboot plotseling onwel en collabeerde, vlakbij de wal waar een verpleegkundige stond. Deze snelde te hulp en iemands anders waarschuwde 112. De ambulance was er zeer snel en weer verliep de reanimatie bij ventrikelfibrilleren succesvol. Er was sprake van lichte myocardbeschadiging op basis van ischemie. Gelet op zijn voorgeschiedenis en ernstige recidiverende ritmestoornissen kreeg hij een ICD. Medio 2006 maakte hij het gelet op de voorgeschiedenis goed.
Twee jaar na de laatste reanimatie is deze patiënt aan een abdominale afwijking overleden en hij had daar vrede mee, zoals bleek uit zijn laatste woorden (geuit tegenover een cardioloog) vlak voor zijn overlijden: ‘Ik heb meer dan dertig jaar in blessuretijd geleefd’.

Willem Mosterd, arts maatschappij en gezondheid, Amersfoort