Waar ligt uw grens?
2 reactiesWe krijgen er allemaal vroeg of laat een keer mee te maken: een té claimende of agressieve patiënt. Of het nu gaat om een doorverwijzing die u medisch niet zinvol vindt, beeldvormend onderzoek dat niets zal toevoegen of (zoals een recente eigen ervaring) een man die belt over zijn vrouw en door de telefoon roept: ‘Ik pik het niet langer, u moet nú iets doen!’
Allerlei situaties kunnen tot agressie leiden. Met het oog hierop staat overigens in vrijwel alle spreekkamers de stoel van de dokter het dichtst bij de deur, om snel uit een onveilige situatie te kunnen ontsnappen. De coronapandemie lijkt een belangrijke aanjager geweest te zijn van ongewenst gedrag. Volgens het rapport ‘Agressie en ongewenst gedrag op de werkvloer’ uit april 2021 kreeg 74 procent van de respondenten in de zorg in de voorgaande twaalf maanden te maken met ongewenst of agressief gedrag door patiënten/cliënten. Gemiddeld meldt 42 procent het ongewenste gedrag maar deed slechts 1 procent formeel aangifte. Twee advocaten vatten voor u nog eens samen wanneer u aangifte kunt doen en bovendien: wat u allemaal wel en niet kunt vertellen met het oog op het medisch beroepsgeheim. Zinvolle informatie, maar laten we vooral hopen dat u het niet nodig zult gaan hebben.
Ik weet niet wat ik in zijn situatie had gedaan
Van een andere orde was de huisarts uit Ter Apel die afgelopen weekend twitterde dat hij eigenhandig een agressieve patiënt uit de dokterspost had verwijderd. Dat hij erbij schreef dat het een Algerijn was en dat ons land helaas geen grenzen heeft maar hij wel, kwam hem op veel kritiek te staan (naast overigens bijna 4300 likes). ‘Een arts onwaardig’, reageerden veel mensen. Voor MC gaf hij een toelichting op de gebeurtenis. Op het oog is zijn gedrag in strijd met de vierde regel van de nieuwste KNMG-gedragscode voor artsen (‘In alle gevallen onthoud je je van geweld’) en bovenal de tweede regel (‘Je behandelt iedereen gelijk en discrimineert niet’), maar ik weet niet wat ik in zijn situatie had gedaan. U wel?
A. G?bel
Huisarts
"In alle gevallen onthoud je je van geweld". Dat is zeer sympathiek, maar wat als je als dokter wordt aangevallen? De KNMG kan natuurlijk moeilijk schrijven: 'in principe onthoud u zich van geweld maar als iemand u aanvalt dan staat het u vrij de pat...iënt van u af te slaan'. Maar we hoeven ons toch niet zonder weerstand in elkaar te laten slaan omdat de KNMG politiek correcte maar in dit geval onrealistische regels heeft opgesteld? We zijn weliswaar dokters en natuurlijk hoort daarbij dat je situaties de-escalerend benadert, maar als ik bedreigd word en de-escaleren helpt niet, kan ik niet anders dan iemand een dreun verkopen of naar buiten duwen als iemand me daadwerkelijk fysiek aanvalt. Dus hoezo 'in alle gevallen onthoud je je als dokter van geweld'?
Wat de opmerking van de huisarts uit Ter Apel betreft: wat hij zegt over 'grenzen' is natuurlijk op (of zelfs over) het randje, maar overduidelijk provocatief en niet persoonlijk bedoeld en ik denk dat je daar niet in alle gevallen even zwaar aan moet tillen, afhankelijk van de context. Vergelijkbaar met een chirurg die na een zware operatie een foute grap maakt. In dit geval is het duidelijk een kwestie van stoom afblazen van een dokter die in zijn werk iets naars meemaakt - hij is zelf het slachtoffer, dat zou je bijna vergeten - en dat van zich afschrijft. Ik ben als lezer verstandig genoeg om te begrijpen wat hij bedoelt.
Er treedt wat mij betreft ook enige metaalmoeheid op als bij elk woord of handeling dat lijkt op discriminatie of racisme, deze twee begrippen gelijk met veel tamtam van stal worden gehaald. Door van alles zo te noemen haal je op een gegeven moment als lezer je schouders op, terwijl werkelijke discriminatie en racisme belangrijke kwesties zijn.
Het is bovendien makkelijk om vanuit je luie stoel op 100 km afstand iets te vinden van een collega die met zijn poten in de klei staat van de Nederlandse asielzoekersopvang, en met de nare gevolgen daarvan wordt geconfronteerd. Dus net een béétje minder snel in onze anti-discriminatiereflex schieten zou best op zijn plaats zijn.
[Reactie gewijzigd door G?bel op 09-09-2022 13:56]
A. van Strien
specialist ouderengeneeskunde
Voor zover ik het heb gezien was er op Twitter weldegelijk begrip voor de boosheid van de arts. En zeker ook voor het wegsturen van de agressieve patiënt. Maar hadden collega's met name kritiek op het noemen van de nationaliteit en het koppelen van ...de problematiek van de grote instroom van asielzoekers aan dit gedrag. En die kritiek begrijp ik nog steeds.