Stil
3 reactiesHet is behoorlijk stil gebleven rondom de opoffering van de vrije artsenkeuze als gevolg van de aanstaande wijziging van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet. De VvAA plaatste er een paginagrote advertentie over in het NRC, er waren hier en daar wat ingezonden brieven, maar echt groot is het onderwerp niet geworden.
Opvallend, want het is een volgende stap naar het systeem van HMO’s (Health Maintenance Organization), dat in de Verenigde Staten al lange tijd gebruikt wordt. Een HMO stelt richtlijnen vast die artsen moeten volgen en bepaalt van welke professionals in de zorg een patiënt gebruik mag maken. Welke gevolgen dat voor de patiënt heeft, werd pijnlijk duidelijk in de film Sicko van Michael Moore waar ik enkele weken geleden ook al naar verwees (‘Amerikaanse toestanden’).
Waarom het zo stil is gebleven rondom de kwestie van de vrije artsenkeuze is wel duidelijk. Een aantal grote partijen in de zorg, waaronder aanbieders én patiënten, ging al afgelopen zomer akkoord met de wijziging van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet, dit in het kader van het akkoord over de medisch-specialistische zorg dat toen gesloten werd (zie Achter het Nieuws).
Voor de zorgverzekeraars was dit ‘een noodzakelijke voorwaarde om de ambities van dit akkoord te kunnen realiseren’. Voor de minister is deze aanpassing een belangrijke stap in het voltooien van de gereguleerde marktwerking in de zorg, waarvan volstrekt onduidelijk is wat het ons voor goeds gebracht heeft.
Het loslaten van de vrije artsenkeuze zal alleen maar leiden tot besparingen als de zorgverzekeraars bereid zijn om inderdaad als een soort HMO te gaan werken. Dat is een aanpak waar veel Amerikanen niet erg gelukkig mee zijn. De Utrechtse internist Myriam Lipovsky beschreef het in de Volkskrant mooi.
Zij sprak een Amerikaanse internist die het Nederlandse gezondheidszorgsysteem prees. Toen Lipovsky haar vertelde dat wij juist het Amerikaanse systeem achternagaan, antwoordde ze: ‘Maar wij hebben het systeem alweer verlaten, want het werkt niet!’
Marktwerking, HMO’s en patiënten die zogenaamd vrij zijn om te kiezen – voor hun polis –, ik geloof er niet in.
Hans van Santen, huisarts en hoofdredacteur
,
'Patiënten hebben belang bij optimale behandeling, verzekeraars hebben belang bij zorglastbeperking. Deze belangen zijn strijdig. Optimaal behandelen is immers tijdrovender en dus duurder dan minimaal behandelen.
De medische ethiek wil optimale beh...andeling. De contractrelatie van de arts met een verzekeraar gebiedt zorglastbeperking.
Artikel 13 van de Zorgverzekeringswet maakt tot nu toe dat de arts ook zonder contract met een verzekeraar economisch kan overleven. De beoogde wetswijziging dwingt artsen tot het aangaan van een contractrelatie; zonder deze geen betaling. Alsdan: exit arts.
De betaalmacht van verzekeraars zal zich via contractvoorwaarden vertalen in sturingsmacht. Goed voor verzekeraars, slecht voor optimaal behandelen, slecht voor de professionele autonomie van de arts, slecht voor de burger.
Je kunt niet twee heren dienen.
Wetgeving die artsen tot totale horigheid aan verzekeraars dwingt is medisch-ethisch onjuist. Het is te hopen dat wetgevers zich bezinnen.
Kaspar Mengelberg, psychiater, Amsterdam
S.M. Bakker-Muskens
huisarts NP
Ik begrijp dat er dus grote vraagtekens bij die wijziging zijn: het lijkt me dat de KNMG dan die discussie goed aan had moeten zwengelen als de beroepsgroep dat zelf niet goed doorhad: waarom is dat niet gebeurd? Geen slapende honden wakker willen ma...ken of sliep de waakhond zelf?
C.J. de Jong
anesthesioloog, AMSTERDAM
Ik verwacht van de KNMG, als algemeen en specialisme overstijgend vertegenwoordiger van artsen in Nederland, dat zij actie onderneemt en een standpunt namens de artsen publiceert.