Serieus om te lachen

Hoewel ik voor de biomedische wetenschap ben opgeleid, trok het wereldje onvoldoende om me er volledig aan over te geven. De langdurige extreme focus op één specifiek onderwerp ligt mij niet. Ook het groeiende besef dat de wetenschappelijke wereld helemaal niet zo harmonieus was als ik mij had voorgesteld, hielp bij het besluit niet zelf aan de slag te gaan in het biomedisch onderzoek. Eerzucht, jaloezie en hebzucht verwachtte ik niet bij de zoektocht naar kennis waar uiteindelijk patiënten baat bij moeten hebben. Noem het jeugdige naïviteit.

Dat veel relaties van de in opspraak geraakte hoogleraar cardiovasculaire geneeskunde Don Poldermans geen lans voor hem willen breken, is tekenend voor de verhoudingen in de wetenschap. Uit een enquête onder 1635 artsen blijkt gelukkig dat fraude in de wetenschap geen gemeengoed is. Subtielere vormen van vals spelen komen wel frequent voor. Bijvoorbeeld spreken van een enquête onder 1635 artsen terwijl het aantal respondenten 806 is ;-).

De enquête maakt weer eens duidelijk welke verantwoordelijkheid er rust op onze redactie. Maar liefst 77 procent van de respondenten leest wekelijks de rubriek MediSein met nieuwsberichten uit de internationale wetenschappelijke literatuur. Het bestuderen van de originele artikelen doet de doorsnee clinicus niet voor de lol. De reductie tot de essentie bevalt blijkbaar. Om het nog leuker te maken, hebben we een wetenschapsquiz gemaakt.

De wetenschap van een gepaste afstand volgen, doe ik met genoegen. Ik kan iedereen aanraden zich te laten bijscholen in onderzoeksmethodologie om resultaten van klinische studies beter op waarde te kunnen schatten. Dan kun je nog eens lachen, zoals ook wetenschapscriticus Richard Lehman regelmatig doet. Maar zelfs het besef dat de meeste onderzoeksresultaten niet kloppen, zoals de Amerikaans-Griekse internist en wiskundige Ioannidis ooit in PLoS Medicine aantoonde, heeft mij niet van mijn geloof doen vallen. Geneeskunde moet gebaseerd zijn op wetenschappelijke kennis! Bij gebrek aan onderzoeksdata mogen dat best inzichten op basis van ervaring zijn, zolang het achterliggende gedachtegoed maar niet buiten het natuurwetenschappelijke kennisveld ligt. Er is nu eenmaal geen alternatief.