Blogs & columns
Column

Openingsbod

5 reacties

Toen minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok zijn twijfel uitte over de multiculturele samenleving, stond iedereen op z’n achterste benen. In no time werd het potentiële debat verstikt door hoogoplopende morele verontwaardiging en de obligate excuses bliezen deze nachtkaars definitief uit.

Het uitwisselen en aanhoren van standpunten die niet directde jouwe zijn, gaat ons steeds minder goed af. Het gevolg: we ­verschansen ons in kinderlijk goed-en-slecht-denken en onze denkwereld stolt schrikbarend snel.

Ook het recente plan van zorgverzekeraar Menzis om depressiebehandelingen anders te vergoeden, viel deze dynamiek ten deel: veel geschreeuw, verontwaardiging en vooral directe afkeuring zonder enige vorm van debat.

Volgens mij is het nog niemand duidelijk hoe de plannen er in de praktijk concreet zullen uitzien, zelfs niet voor boeman Menzis.

De ggz is al jaren een hoofdpijndossier – zoals Edith Schippers op het einde van haar ministerschap verzuchtte – en het gaat nog steeds niet goed. Het is opvallend dat ondanks alle aangetoonde misstanden er door de jaren heen niets noemenswaardig ver­andert. Ja, wat laffe cosmetische ingrepen die het vooral voor de bühne goed doen. Talloze taskforces en rapporten moeten als vijgenbladeren het dreigend failliet van de sector verhullen.

Nieuwe plannen met eventuele inhoud worden door de sector a priori vaak al afgeschoten omdat overeenstemming tussen diverse stakeholders onmogelijk lijkt.

Het initiatief van Menzis zou je ook kunnen opvatten als een ­openingsbod om met een nieuwe en frisse blik om tafel te gaan. Maar de primaire reactie is vooral defensief: we worden bedreigd, onze professionaliteit wordt ondermijnd en we schuiven de arme patiënten weer naar voren als kop-van-jut: ‘Niemand wil toch dat de patiënt de dupe wordt?’

De realiteit laat echter zien dat diezelfde patiënt al jarenlang de dupe is van een falend systeem waar niemand de verantwoordelijkheid neemt om wezenlijk iets te veranderen. Of is het een gebrek aan lef? Ik vraag me af wie van onze beroepsgroep het debat met Menzis durft aan te gaan. Heeft iemand al met de verzekeraar gebeld om te vragen hoe we dit voorstel moeten zien? Of we misschien met elkaar om tafel kunnen gaan zitten om ­constructief mee te denken? De voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, Damiaan Denys, reageerde verbolgen en stelde: ‘Afrekenen op resultaat voor iets dat ook een kunde is – we hebben het immers over de geneeskunst – vind ik echt een min­achting voor het vak.’ Tegelijkertijd suggereert ook hij datde ­psychiatrie in Nederland kleiner moet worden door het aantal hulpverleners te beperken en het geld efficiënter te besteden aan mensen die echt chronisch lijden.

Kortom, zowel de zorgverzekeraar als de psychiaters delende overtuiging dat er concreet iets moet gebeuren om de sectorte genezen. Als psychiater leer je patiënten om te gaan metklachten zoals angst en wantrouwen door te onderzoekenof de innerlijke overtuiging in overeenstemming is met dewerkelijkheid. Dat helpt vaak ook om weer een gevoel vancontrole en invloed te krijgen. Kunnen we dat als sector danook niet eens proberen? Wie weet komen we dan écht eenstap verder.

download deze column (pdf)

ggz Menzis
  • Esther van Fenema

    Esther van Fenema is psychiater met een eigen praktijk. Ze is gepromoveerd op de toepassing van richtlijnen in de ggz. Verder werkt ze bij de crisisdienst, is ze auteur, professioneel violiste en opiniemaker voor onder andere Trouw en de EO.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Marjoleine de Lange

    Plasisch chirurg, Nigtevecht

    Ik begrijp eerlijk gezegd niet helemaal de overeenkonst tussen het falende diplomatieke optreden van minister Stef Blok, en de reacties op de problematiek in de GGZ. Je zou het voorstel van Menzis met een hoop goede wil als verfrissend kunnen bescho...uwen, terwijl het optreden van de minister toch vooral duidt op archaische theorien dat de mensheid niet geschikt is om te mengen met andere "stammen" omdat dat nou eenmaal niet in onze genen zou zitten. Beide discussies zouden wat mij betreft met iets meer diepgang benaderd mogen worden.

  • Jedidja Fortuijn

    Aios psychiatrie , Haarlem

    Geachte mevrouw Fenema, Uw oproep om een debat o.b.v argumenten aan te gaan en de plannen van Menzis inhoudelijk te beoordelen steun ik. Ik zou best met Menzis in gesprek willen. De vergelijking met de uitspraken van minister Blok is hier wat mij bet...reft aan de haren bijgetrokken: Blok is inhoudelijk op zijn argumenten beoordeeld. En te licht bevonden. Wat zei hij ook al weer? O.a. dat het in onze genen vastligt dat we geen relaties met onbekenden aan willen gaan. Biologisch determinisme als argument is voor een psychiater toch niet houdbaar? Voor andere inhoudelijke argumenten, zie https://nos.nl/artikel/2242255-de-wereldvreemde-uitspraken-van-minister-blok-tegen-het-licht.html.

  • Sebastiaan

    Student, Rotterdam

    Ik vind uit deze column niet primair naar voren komen dat Esther een nieuwe marsroute voorstelt. Het is eerder een oproep er voor open te staan. Ze stelt geen marsroute voor omdat dit niet gedaan kan worden door één partij. Dat doe je samen. Ik begri...jp dan ook goed haar vraag of er al iemand is die contact heeft opgenomen met Menzis om hen te vragen hoe zij onderzoek zoals dat van Minke Remmerswaal hebben geprobeerd te vertalen naar beleid dat integere* behandelaars stimuleert, die behandelaars laten immers ook de beste behandelresultaten zien. *integer werd in het onderzoek met andere woorden gedefinieerd als een behandelaar die het aantal gedeclareerde niet volgens een zaagtandprofiel over de dbc-grenzen factureerde. Om antwoord te geven op die vraag: ja dat heb ik gedaan. Wanneer ik een antwoord heb deel ik dat graag. Mvg.

  • Anton Maes

    huisarts, Dieren

    In grote lijnen is het plan wel degelijk bekend: https://www.menzis.nl/zorgaanbieders/zorgsoorten/ggz/contractering/waardegericht-inkopen-ggz
    Als de instelling zelf de gemiddelde prijs van het afgelopen jaar weet, weet men dat bij het Menzis contrac...t ook voor 2019.
    Ik lees elke keer met bewondering het commentaar van Jim van Os over de GGZ. Waarom gaat de GGZ niet massaal achter zijn plannen staan?

  • dolf algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid - oud bedrijfsarts, rotterdam

    Opvallend diepe verzuchting van Esther van Fenema. Ik begrijp uit de column dat - naar haar inzichten - de rapen goed gaar zijn in GGZ land. Een 'hoofdpijndossier op basis van falend systeem'. Ondanks talloze task forces, stapels rapporten, en kluwen... aan meningen en standpunten is er - naar ik begrijp - sprake van een totale patstelling. De machteloosheid druipt er van af. Geen luisterend oor te bekennen en geen gedragen communis opinio. Kortom: dat is crises. De chinezen beschrijven crises met twee tekens. Wei Ji. Gevaar én kans.

    Ik begrijp dat Esther van Fenema voor een nieuwe kans gaat. Maar als geïnteresseerde buitenstaander zou ik graag willen weten welke marsroute ze voorstaat. Want die mis ik. Heel concreet. Wat als eerste te doen ?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.