Koepelbazen
2 reactiesAls opleider zit ik soms met zo’n twaalf collega’s om de tafel. Onze aandacht gaat hartstochtelijk uit naar wegen om de aan onze didactische zorg toevertrouwde jonge artsen op te leiden tot een kwalitatief hoogstaand functioneren waarin zij een diepe persoonlijke betrokkenheid weten te paren aan een scherpe medische blik, zodat zij een zegen zijn voor hun patiënten en een bron van troost voor de familieleden.
Ammehoela, zou Rudy Kousbroek zeggen.
Het opleiden van assistenten, daar komen we wel uit. Maar hoe om te gaan met de managers in onze branche, dat is pas echt een tergend probleem. Ik heb het vooral over de bazen in de grote koepels. Recent nieuws over Osira-Amstelring en Cordaan in Amsterdam doet ten onrechte vermoeden dat de problemen zich vooral daar voordoen, maar de ellende is ongetwijfeld nationaal.
Managers in de verpleeghuiswereld hebben zich vrijwel volledig afgewend van pogingen om de zorg te verbeteren door er meer geld voor te eisen van het Nederlandse volk. Langs die weg zouden ze een Titanenstrijd moeten voeren tegen de politiek en het ziekenhuiswezen. Daar beginnen ze niet aan en omdat ze niks kunnen doen voor het lot van de verpleeghuisbewoner, besluiten ze dan maar iets te ondernemen om hun eigen lot te verbeteren: ze gaan fuseren.
Om te zien wat dat aan geld oplevert voor de fuseerders, moet u maar eens wat koepeljaarverslagen navlooien op internet. Het zal u verbazen, maar fuseren leidt nooit tot ook maar de allergeringste salarisverlaging op directieniveau. Integendeel.
Fuseren leidt nooit
tot salarisverlaging op directieniveau
Fusies worden iedereen door de strot geduwd met behulp van grove leugens. De bedrijfsvoering zou efficiënter zijn. Onzin. Grote koepels draaien financieel precies even moeizaam als kleinere organisaties. De tweede leugen is dat de zorg erdoor zou verbeteren. De medewerkers van Cordaan protesteerden tegen de maatregel om bewoners die níet incontinent zijn toch een luier te geven gedurende 24 uur per dag omdat er geen tijd is om mensen naar het toilet te begeleiden. En Osira-Amstelring (tot enkele maanden terug Osira, maar het fuseren gaat gewoon door) haalde Brandpunt met het mallotige plan om zorgpaden te gaan uitrekenen zodat de manager nauwkeuriger kan bepalen hoeveel hulp er ingezet moet worden. In één van hun vestigingen was er sprake van mishandeling, en van de tientallen huizen staan er nu 27 onder verscherpt toezicht. Betere zorg? Hou toch op.
Het straffen van de onschuldigen is inmiddels begonnen. De nieuwe koepelbaas Rob van Dam kondigde aan dat een aantal medewerkers ontslagen zal worden. Hij doelde daarmee niet op de medewerkers die de belabberde arbeidsomstandigheden veroorzaken die tot deze misstanden leidden.
Wat ons in de opleiding zo zwaar valt, is jonge artsen een handreiking te geven waar het de omgang betreft met mensen die op cynische wijze om zich heen maaien in de ouderensector, met als enig doel er zelf beter van te worden. Het probleem is niet dat zij macht hanteren. De ellende komt voort uit het feit dat die macht niet, of slapjes, of veel te laat, gecontroleerd wordt door raden van toezicht die veelal bestaan uit nietsvermoedende, goedwillende, zichzelf als notabel inschattende burgers, die evenveel kijk hebben op ouderenzorg als ik op onderwaterhockey.
Specialisten ouderengeneeskunde zijn zeer wel in staat tot een nuttige en gefundeerde kritische bijdrage aan het management. Maar directies reinigen hun achterste met deze bijdrage en als je in wanhoop om je directie heen naar de raad van toezicht stapt, word je met onverholen minachting opzijgezet als een sukkel die zijn plaats niet kent. Ik heb het allemaal meegemaakt. Zolang er geen tuchtrecht is voor managers, kunnen zij ongestraft hun gang blijven gaan. Het is om je dood te schamen.
Bert Keizer is specialist ouderengeneeskunde
Klik hier voor alle bijdragen van de column Zonder handschoenen
C.J. Dekker
Huisarts, URK
Collega Keizer legt, vanuit zijn praktijkervaring, de vinger op een etterende wond. Collega Van der Wal reageert als door een horzel gestoken. Waarom, collega Van der Wal, mag er niet gesplitst worden in good boys en bad boys? Dat lijkt mij nou juist... essentieel: eliminering van de bad boys. Natuurlijk zijn er Raden van Toezicht, die prima functioneren. Misschien wel de meeste. Maar de slecht functionerenden zijn wél beeldbepalend. En dat is zeker geen jarenzestigfenomeen. De beschrijving van collega Keijzer is perfect van toepassing op de (voorzitter van) de voormalige Raad van Toezicht van de IJsselmeerziekenhuizen, de heer Borghouts, die als Commissaris der Koningin (van Noord-Holland)en GroenLinks politicus bij ons in de polder zich heeft laten kennen als arrogant, betweterig, en volstrekt onkundig inzake ziekenhuiszorg. Kortom volstrekt incompetent. Uiteindelijk, toen het al veel te laat was, afgeserveerd.En dat was dus niet in de jaren zestig maar in het eerste decennium van deze eeuw.
Kortom: Collega Keijzer, dank voor uw heldere beschrijving van een ernstig hedendaags ziektebeeld: de manageritis. Nu de therapie nog van die ziekte.....
H.I.C. van der Wal
psychiater/bestuurder/toezichthouder, VRIES
Geachte collega Keizer,
Wat jammer om u zo te keer horen gaan tegen (ook) uw collega's.Als geneeskundig bestuurder van een GGZ-instelling en als medicus in een Raad van Toezicht van een instelling voor ouderenzorg, weet ik dat uw schets van managers... "in de verpleeghuiswereld die zich volledig hebben afgewend van pogingen om de zorg te verbeteren door er meer geld voor te eisen van het Nederlandse volk" geen recht doet aan de betrokkenheid van deze mensen bij de doelgroep en de kwaliteit van dit deel van de zorg. Managers in de zorg zijn heel erg vaak mensen die een zorgachtergrond hebben en hun betrokkenheid en hartstocht omzetten om op een ander niveau van beïnvloeding aan het werk te gaan voor hun patiënten. Onder hen dus ook collega geneeskundigen.
Dit zelfde geldt voor de meeste Raden van Toezicht van zorginstellingen. Uw schets dat " die macht niet, of slapjes, of veel te laat, gecontroleerd wordt door raden van toezicht die veelal bestaan uit nietsvermoedende, goedwillende, zichzelf als notabel inschattende burgers, die evenveel kijk hebben op ouderenzorg als ik op onderwaterhockey" vind ik een onnodig kwetsende opmerking aan het adres van al die mensen die met betrokkenheid en kennis hun werk vervullen in een raad van Toezicht van een zorginstelling. Het is ook een beeld van ene RvT uit de jaren 60 van de vorige eeuw. Is het u wellicht ontgaan dat er een Good Governance code bestaat waaraan een bestuur van een zorginstelling moet voldoen? En dat daarin ook staat inhoudelijk deskundigheid uit het veld vertegenwoordigd moet zijn in de raad? En dat dat dus ook heel vaak door collega geneeskundigen wordt vervuld?
Natuurlijk is het zo dat er niet goed functionerende managers en niet goed functionerende Raden van Toezicht zijn net als dat er niet goed functionerende artsen zijn.Om de wereld van de zorg te splitsen in good boys en bad boys doet geen recht aan de ingewikkeldheid van het veld en is onnodig polariserend.