Klein kijken

Ze keek mij vragend aan. Haar gezicht vol verbazing en verwondering. ‘Weet jij niet wat klein kijken is?’ De jonge vrouw, in de zorg voor mensen met een ernstige meervoudige beperking, nam me mee tijdens mijn kennismaking als toezichthouder bij Amarant in Tilburg.

Zij vertelde over haar werk. Over de mensen die bij Amarant wonen en leven, voor wie zij met haar collega’s en met de ouders zorgde. Al vele jaren. Even schrok ik, omdat deze bewoners naar mijn gevoel weinig perspectief hadden op groei. Hoe beperkt was mijn blik.

Want juist voor deze bewoners, die volledig afhankelijk zijn van hun omgeving, is ‘klein kijken’ het belangrijkste. Kleine signalen van hen opmerken en interpreteren. Dat vraagt geduld en liefde. Kennis en vaardigheden om de juiste signalen op te pikken en te vertalen naar behoeften en wensen.

Als je zo kijkt, groeit alles

Soms extreem kleine signalen. Een oogopslag bij het aankleden of de boterham smeren. Een minimale beweging met een hand, een knikje bij het aangeven van de aardbeienjam: ‘Dit is mijn favoriet’. Je ziet het alleen als je het wilt zien en blijft kijken. Elke dag, ieder moment, bij elk contact.

Als je zo kijkt, groeit alles. En is er overal perspectief. Terwijl ze rondkeek in haar woongroep, zei ze trots te zijn op iedereen die daar woont en werkt. ‘Bij ons in de zorg, juist bij deze mensen.’ In dat ene uurtje had ze mij, waarschijnlijk zonder dat ze het wist, een belangrijke les in leiderschap gegeven. Daar ben ik haar nog dankbaar voor.