Jaarlijkse verpleeghuisrel

En toen liepen de collega’s Hoekstra, Caramel en Fortuyn de straat op om eens even goed uit te duiden hoe beroerd de zaken er voor staan in het Jan Bongahuis in Amsterdam, onderdeel van de koepel die Amsta heet. Van de drie werkt alleen Caramel nog in het verpleeghuis. Fortuyn is Nederlands gaan studeren. Hoekstra werkt nu in de verslavingszorg.

Wat zij te vertellen hebben, is niet mis. Ik geef u één citaat uit Trouw van 14 april opgetekend uit de mond van collega Fortuyn: ‘Een meneer. Dikke buik.Uitgedroogd. Uitgemergeld. Was er slecht aan toe. Het leek een gezwel. Ik besloot te katheteriseren. Kwam er 2,5 liter urine uit. Daarna ging het een stuk beter met hem. Die meneer moet zeker vijf dagen zo gelegen hebben. (…) Een paar dagen later kwam ik op de afdeling. “Nu je er toch bent”, vroegen ze, “wil je even naar meneer kijken?”. Lag hij al dood te gaan. Zegt iemand “ja dat dachten we vanochtend ook al”.’

Deze collega’s hebben alledrie het Jan Bongahuis onder een donkere wolk verlaten. Er zijn uiteraard maanden van gisting aan hun kranteninterview voorafgegaan. Zij hebben vergeefs bij het management en bij de inspectie op de deur geklopt. Ik denk ook op de deur gebeukt, maar ik ben er niet bij geweest. Sommige managers waarderen het als een arts naar hen toe komt met een grondige kwaliteitscontrole. Maar deze drie werden als lastpakken ervaren en kregen geen poot aan de grond.

Het is enigszins ongelofelijk, maar het wordt keer op keer bewezen: in de verpleeghuis-sector worden artsen die zich op goede gronden zorgen maken over de beroerde toestanden die zij aantreffen dikwijls bejegend als vervelende typen die men zo snel mogelijk probeert te lozen. Ik spreek uit ervaring.
Afgezien van de minachting die je vanuit ‘de pakken’ zoals ik managers laatst hoorde noemen, ten deel valt, is er nog een andere factor die klagen tot een uitermate nare bezigheid maakt. Als je zegt dat het niet goed gaat, lever je kritiek op de mensen met wie je nota bene elke dag uit de voeten moet: de verzorgenden. En dat is nou net de groep van wie je weet dat ze echt hun best doen en dat het niet aan hen ligt dat het er soms zo belabberd aan toegaat.
De reactie van de raad van bestuur van Amsta was overigens van bijzondere klasse als je het over mediamanagement hebt. Meestal treden managers defensief, afwijzend en relativerend op en proberen ze de bom te demonteren die echter allang is afgegaan. Niet bij Amsta. Ze bogen mooi mee met de storm, gaven de artsen ongeveer gelijk en beloofden in NOVA zelfs dat zij een onderzoek zullen laten instellen naar mogelijk ontijdige sterfgevallen. Wie de uitslag van dat onderzoek niet weet te voorspellen, heeft nog een hoop te leren.

De andere reactie van de raad van bestuuur was van aanzienlijk mindere klasse: waarom deden ze niks bij de toestanden in hun huis? Waarom moeten de artsen altijd de noodklok luiden en daar een aanzienlijke prijs voor betalen?

De inspectie leverde trouwens ook een fraaie bijdrage aan deze min of meer jaarlijks opgevoerde rel. Volgens een woordvoerder zijn er risico’s in het verpleeghuis waar de herrie om is. Maar die zijn niet groter dan in verpleeghuizen elders in de Randstad. Hier werd de volgende cynische kanttekening aan toegevoegd: ‘Die risico’s hangen samen met de te lage scholing van het personeel. Die risico’s worden gemakkelijker geaccepteerd dan vroeger.’

Mocht uw moeder dus uit een tillift vallen die door een slecht opgeleide, overbelaste, uitzendkracht verkeerd wordt bediend, weet dan dat dit tegenwoordig makkelijker wordt geaccepteerd. Een hele geruststelling.

Bert Keizer is verpleeghuisarts