Blogs & columns
Column

Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

Plaats een reactie

Het blijft merkwaardig dat we een pandemie nodig hadden om te beseffen dat veel van ons ritueel polikliniekbezoek onnodig is en nauwelijks iets toevoegt aan de gezondheid van onze patiënten. Nederland telt jaarlijks 20 miljoen polikliniekbezoeken en er wordt nauwelijks geëvalueerd of dat nou wel echt allemaal nodig is.

Vooral bij herhaalbezoeken van patiënten met chronische aandoeningen zoals diabetes, COPD, of parkinson is het eigenlijk te bizar voor woorden dat mensen zich een paar maal per jaar door het verkeer ploegen om naar het ziekenhuis te komen, hun familie of vrienden tijd moeten vrijmaken om hen te begeleiden, eindeloos wachttijd moeten doorbrengen in onze levenloze wachtkamers met gedateerde tijdschriften en ten slotte in een gesprekje van zeven of acht minuten aan de specialist mogen zeggen dat alles eigenlijk wel goed gaat, en de specialist vervolgens kan toevoegen dat de lab- of andere onderzoeksuitslagen ook wel oké zijn. Terwijl ze, als ze een plotselinge verslechtering van hun conditie of acuut probleem hebben, zich een weg moeten ploeteren via huisarts en Spoedeisende Hulp.

Er is opvallend weinig onderzoek naar de waarde van een teleconsult

Gelukkig hebben we ons inmiddels – door een virus gedwongen, maar vol overgave – bekeerd tot veel meer telefonische patiëntencontacten, of nog liever videoconsultatie. Telefonische contacten zijn natuurlijk helemaal niet nieuw maar kwamen nooit echt massaal van de grond, vooral omdat onze zorgautoriteit en zorgverzekeraars te weinig visie hadden om daar ooit een tarief voor af te spreken. Videopoliklinieken zijn in het coronatijdperk in korte tijd uit de grond gestampt en hebben veel face-to-facecontacten vervangen. Tijdelijk?

Uit initieel onderzoek blijkt dat veel dokters teleconsulten eigenlijk prima vinden. Het is goed te doen en redelijk efficiënt. Het is uitstekend mogelijk zelfmetingen door patiënten, zoals bloeddruk- of peak-flowmeting, op afstand te bespreken. Of een huidaandoening te beoordelen.

Maar er zijn ook bezwaren. Veel patiënten en dokters klagen over de technische kwaliteit van de verbinding waar de interactie onder te lijden heeft. Niet elke patiënt is even handig met telecommunicatie. Ook gaan veel bewezen waardevolle non-verbale elementen van de conversatie verloren bij een digitale interactie en ten slotte is lichamelijk onderzoek of wondinspectie uiteraard slechts beperkt mogelijk.

Er is opvallend weinig systematisch onderzoek naar de waarde van een teleconsult ten opzichte van conventioneel polikliniekbezoek verricht. Uit voorlopige studies blijkt dat tot 30 procent van waardevolle informatie tijdens een teleconsult verloren kan gaan. En sommige interacties, zoals slechtnieuwsgesprekken of uitleg over een ingewikkelde diagnose of behandeling kunnen uiteraard maar beter in persoon worden gevoerd.

Uit patiënttevredenheidsonderzoeken komt grote satisfactie met videoconsulten naar voren maar vooral omdat het reistijd, parkeerstress en wachttijd bespaart. Het virtuele consult zelf scoort niet echt hoger dan een livecontact en dikwijls zelfs een stukje minder. Maar zelfs als patiënten het consult zelf minder waardevol vinden dan een persoonlijk contact, waarderen ze het virtuele contact om de praktische redenen toch hoger dan het traditionele polikliniekbezoek. Met dit in het achterhoofd is er voldoende ruimte om de lat dus een tikje hoger te leggen voor onszelf en moeten we proberen het teleconsult zelf minstens zo waardevol te maken als een normaal polikliniekbezoek.


Meer van Marcel Levi

  • Marcel Levi

    Marcel Levi is internist, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en hoogleraar geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.