Blogs & columns
Danka Stuijver
Danka Stuijver
2 minuten leestijd
Column

De huisarts wikt, het algoritme beschikt

12 reacties

Een Zeeuwse vrouw solliciteert voor de huisartsopleiding. Met een koophuis in Goes en een partner met een baan in Zeeland wil ze zich daar graag gaan vestigen als huisarts. Goed nieuws, want Zeeland kent een nijpend tekort aan huisartsen.

De Zeeuwse maakt een voorkeurslijstje van alle twaalf opleidingsplaatsen maar is zich niet bewust van het feit dat ze plekken mag excluderen. Ze wordt geplaatst in Groningen. Met een dependance in Zwolle mag ze daar haar opleiding volgen. In Zeeland werkt iedereen samen om een ­oplossing te vinden. Kon er een uitzondering worden gemaakt? Huisartsopleiding Nederland is onverbiddelijk: kandidaten mogen niet veranderen of ruilen van plek. Dan had ze Groningen van de lijst moeten halen. Zo zijn de regels. Een Zeeuwse huisarts is bereid haar op te leiden en voor de terugkomdagen naar Zwolle te reizen zodat zij technisch (en financieel) onder Groningen blijft vallen. Het mag niet. De politiek bemoeit zich ermee. Er worden Kamervragen gesteld. Zonder resultaat. De Zeeuwse geeft haar opleidingsplek terug en wordt daarmee uitgesloten van toe­komstige sollicitatierondes. Haar droom om huisarts in Zeeland te worden gaat in rook op.

Omdat uit onderzoek is gebleken dat veel huisartsen daar gaan werken waar ze zijn opgeleid, kwam Huisartsopleiding Nederland met het initiatief om de sollicitatie te centraliseren. Worden kandidaten geschikt bevonden, dan komen ze terecht in een plaatsingsprocedure waarbij ze loten voor de plek van hun voorkeur. ­Hierdoor worden huisartsen in spe meer gespreid over het land en wordt tevens voorkomen dat alleen de populaire opleidingscentra, zoals Amsterdam en Utrecht, hun plekken gevuld krijgen.

‘Een paarse krokodil bewaakt de poort van de huisartsopleiding’

Dat klinkt als een prima plan om meer huisartsen naar de krimpgebieden te krijgen, maar helaas blijkt ook hier: daar waar een computeralgoritme beslissingen neemt, verliezen we de menselijke maat en het doel uit het oog. Gevalletje ‘computer says no’.

In mijn eerste opleidingsjaar in Utrecht zat een doodongelukkige jongen uit Limburg. Hij wilde na de opleiding de praktijk van zijn ouders in Zuid-Limburg overnemen, waar net als in Zeeland een groot huisartstekort bestaat. De jongen werd in Utrecht geplaatst, notabene de meest populaire opleidingslocatie. In Maastricht wilde iemand ruilen. Het mocht niet. De jongen liep op tegen een muur van bureaucratie en onvermogen. Steeds opnieuw werden hem de procedure en de regels uitgelegd. Het doel, spreiden van huisartsen over Nederland, leek uit het oog verloren. Als klap op de vuurpijl werd hij gekoppeld aan een opleider in Winterswijk. Zij was zo aardig haar caravan beschikbaar te stellen en een paar nachten per week zat hij daar. Een ­Limburger in een caravan in de Achterhoek. Tijdens een terugkomdag barstte hij in tranen uit. Hij voelde zich eenzaam en moe. Bang om achter het stuur in slaap te vallen tijdens de 350 kilometer die hij moest afleggen. Gelukkig kon de opleiding hem toen een burn-outpreventieprogramma aanbieden.

Huisartsen stempelen driftig met een paarse krokodil om te ­ageren tegen allerhande bureaucratie waarbij het ambtelijk volgen van procedures en regeltjes heiliger is dan het doel dat ze dienen. Het is dan wel ironisch dat de poort tot het rijk der huisartsen wordt bewaakt door precies dat, een enorme paarse krokodil. 

huisartsgeneeskunde opleiding aios
  • Danka Stuijver

    Danka Stuijver is waarnemend huisarts. Naast haar columns voor Medisch Contact maakt zij ook de podcast Over de Grens.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Mariska Scheuer

    Chirurg, Ermelo

    Ik herken de rigiditeit, ik vroeg 5 jaar geleden ( 55 jaar, ooit de huisartsopleiding gedaan en daarna toch chirurg geworden)
    of ik via een zij-instroomprocedure huisarts kon worden omdat ik had gelezen over tekorten in plaatsen als oost-groningen ...en leek me leuk om nog een jaar of 10-15 huisarts te zijn maar was onmogelijk echt jammer. Nu ben ik waarnemend AVG :-)

  • T.M. Schregardus

    Huisarts in opleiding, Lochem

    @Wim Jacobs
    "Niet leuk , maar je had er alles voor over om huisarts te worden"
    Ook nu zijn er nog steeds artsen die er alles voor over hebben om huisarts te worden.
    Uren in de auto zitten omdat je niet op je voorkeurslocatie bent geplaatst. Elk j...aar van de bachelorfase 30.000 euro betalen omdat je al een medische studie hebt afgerond. Dit zijn maar enkele voorbeelden.

    Ze zijn nog steeds super gemotiveerd. Alleen wordt je nu ook nog regelmatige bellemerd door alle bureaucratie van de opleiding (wat de strekking is van deze collum).
    Momenteel wordt circa 80% van het beleid van de gezondheidszorg uitgestippeld door mensen die geen professionele ervaring hebben met patiënten.
    M.i. was dit "vroeger" nog niet het geval.

  • Wim Jacobs

    huisarts, Boxmeer

    Enige nuancering is op zijn plaats.
    Ik mag een oude gek genoemd worden.
    In mijn tijd verhuisde je naar de plaats van de opleider. Je deed alle diensten en je partner, die niets met je opleiding te maken had , de achterwacht.
    Dat is wat collega K.... Balwant-Gir bedoelt.
    Niet leuk , maar je had er alles voor over om huisarts te worden.


    Gelukkig dat het nu anders is.

    Protocollen zijn er om gericht van af te wijken.

    Heimwee ? Jaja . In mijn studietijd in Nijmegen gingen de Limburgers vrijdagsmiddags acuut op de trein naar Maastricht.

    NB Ik ben zelf een Limburger.





  • geert slock

    huisarts, sluis

    Algoritmes zijn een nuttig hulpmiddel maar rampzalig als ze heilig worden verklaard, wat helaas steeds vaker gebeurt zoals ook in dit jammerlijke geval. Professionals met gezond verstand moeten het algoritme kunnen overrulen, dat doe ik op de huisa...rtsenpost ook regelmatig met het NTS protocol.

  • T.M. Schregardus

    Huisarts in opleiding, Lochem

    Mooi geschreven en ook erg herkenbaar.
    Helaas wordt dit rijk der huisartsen ook steeds meer bestuurd door personen zonder medische achtergrond. Waarbij we in de praktijk leren om patiënt gericht te behandelen wordt in de opleiding maar weinig naar h...et individu gekeken en wordt er star vast gehouden aan regeltjes en afspraken.

  • M Scheele

    Huisarts, Delft

    Ik woonde in 2010 in Twente, begon de huisartsenopleiding in Maastricht, werd uit coulance gekoppeld in Noord Limburg, woonde daar een jaar in een caravan. Ik mocht m'n tweede jaar in Twente doen (terugkomdagen in Maastricht) en 'leende' voor m'n der...de jaar een Enschedese huisarts van de VU. Toen kon het blijkbaar wel en ik ben zielsgelukkig in mijn vak.

  • Nj venema

    6e jaars geneeskunde, Steenwijkerwold

    Treurig dit. Probleem is natuurlijk niet het algoritme. Het is blijkbaar niet duidelijk hoe het werkt, slechte uitleg. Daarnaast zitten er een stel bureaucraten die het algoritme gebruiken, iets wat ik wel vaker zie in bijvoorbeeld de geneeskunde opl...eiding. Uitzonderingen maken? "Nee, straks wil iedereen dat..". Dan denk ik, als iedereen dat wil is er dus iets fundamenteel mis en los het gewoon oo. Maar nog waarschijnlijker is het niet zo dat iedereen het wil.

    Denk na, doe het juiste. Laat het verdelen over aan een algoritme, geef er een duidelijke uitleg bij (heb vaker mensen gehoord die niet wisten wat je moest invullen) en bekijk en beoordeel individuele uitzonderingen.

    Waarom gaat zoveel in de geneeskunde zo star allemaal?

  • K. Balwant-Gir

    Huisarts, Rotterdam

    @Natasha Verstappen:
    Dat is de strekking niet van mijn betoog. Ik vind het sowieso van de zotte dat men deze stugge regels hanteert. Ik wilde alleen een kanttekening maken dat een verhaal toch echt twee kanten kan hebben. Wij zijn altijd geneigd om ...hem vanuit de “zieligheidsfactor” te belichten. Zo las ik het artikel ook de eerste keer.

    Je kunt ook stellen dat degene die zich ‘per ongeluk’ aanmeld voor een verre lokatie gewoon niet goed heeft gelezen en dus indirect zelf verantwoordelijk is geweest voor plaatsing in een uithoek. Die weg wilde ik sowieso niet inslaan, omdat iedereen weleens iets over het hoofd kan zien.

    Als je er uiteindeljk voor kiest om te stoppen omdat je het er niet voor over hebt, dan moet je daar ook achter staan. Het leven bestaat uit afwegingen maken. Wat vind ik belangrijk, waar wil ik voor gaan. Als ik een keuze maak, dan moet ik daar achter staan. Het heeft dan geen zin om erover te mokken.

    De strekking in het artikel is wel duidelijk en daar wil ik niet aan afdoen. Dat slaat echt letterlijk nergens op zoals het gaat. Ik blijf alleen bij het feit dat zelfreflectie ook mag. Niemand heeft gezegd dat iemand carrière moet gaan maken of een PhD moet behalen. Dat is uiteindeljk een keuze die je zelf maakt in het leven. Als je dat belangrijk vind, dan ga je ervoor. Had je dat er niet voor over en stop je ermee, dan moet je achter je keuze staan. Nederland is een piepklein landje met een supergoed infrastructuur en nog kunnen wij zo muggenziften over afstanden. Waar maken we ons druk om!

  • Natasha Verstappen

    AIOS Psychiatrie, Utrecht

    K. Balwant-Gir,: “Dat is eerder een teken dat je niet bereid bent om alles te geven om datgene te bereiken wat je echt wil.“

    Moet dat dan? Waarom vinden we dat normaal?
    Selectren we binnen ons vak niet al genoeg voor op “hoeveel andere aspecten v...an je leven offer je op voor je carrière?” - nutteloze PhDs, niet klagen over de arbeidsvoorwaarden, je kinderen weinig zien..

    Deze vrouw kiest er kennelijk voor om een afweging te maken tussen verschillende zaken die voor haar belangrijk zijn. Dat lijkt me een gezonde attitude. Dat ze daarom niet echt gedreven zou zijn geweest om haar vak uit te oefenen vind ik erg kort door de bocht.

  • K. Balwant-Gir

    Huisarts, Rotterdam

    Verbazingwekkend... Duidelijk een gevalletje van vastgeroest protocollair denken, maar een verhaal heeft altijd twee kanten. Misschien een beetje te praktisch gedacht, maar je kunt ook 3 jaar slikken en daarna tot aan je pensioen doen wat je zelf wil...? Beetje ruggengraat kan geen kwaad.

    Als de passie groot genoeg is ben je vanzelf bereid om een berg te beklimmen. Als je niet bereid bent om die berg te beklimmen, dan zat je passie daar blijkbaar ook niet.

    Ik ken collega’s die in Nederland niet hun specialistische opleidingsplek kregen en daarvoor naar het buitenland zijn gegaan waar ze een hele andere taal eigen mochten maken en vervolgens na de opleiding weer naar Nederland zijn gekeerd om wel het beroep uit te oefenen die zij graag wilden uitoefenen. Die hoor ik niet klagen. Die zijn trots dat ze alles gedaan hebben om toch datgene in het leven te gaan doen waar hun passie ligt.

    In de tekst hierboven lees ik vooral muggen die voor olifant worden aangezien. Natuurlijk zijn die regels stug. Ik beaam ook dat er blijkbaar hersenloze robots aan de knopjes draaien, maar het gaat er bij mij niet in als je stopt met de opleiding omdat je niet bereid bent om 3 jaar even een omweg te maken om daarna weer op de juiste rails te belanden. Dat is eerder een teken dat je niet bereid bent om alles te geven om datgene te bereiken wat je echt wil. En dan is het eerlijker om in de spiegel te kijken en toe te geven dat het toch niet je grootste wens was om hiervoor te gaan.
    Een stukje zelfreflectie is meer op zijn plaats.

  • Herman Suichies

    Oud huisarts, Eefde

    Ooit, al lang geleden, nog voor de paarse krokodil, schreef ik over protocollitis en richtlijnerij. Dat dit zelfs bij huisartsen, die toch overwegend pragmatisch denkend tot oplossingen proberen te komen kan gebeuren is ten hemel schreiend. Als ik b...ij huisartsenopleiding Nederland zou werken zou ik me diep schamen. Het gaar zó lijnrecht in tegen wat huisartsen zijn, oplossingsgericht.

  • Hans Verheij

    Neuroloog niet (meer) praktiserend, Vlaardingen

    Protocollen komen in plaats van nadenken. Helaas ook hier.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.