Zou Lenie zich staande houden in deze gekke tijden?

We zitten met zijn vijven in de kamer. Lenie, een ambulant begeleidster, een verpleegkundige, een psychiater en ik. We hebben een intakegesprek voor de opname van Lenie. Mijn collega start het gesprek, maar nog voor ze goed en wel twee zinnen heeft gezegd, onderbreekt Lenie haar: ‘Mag ik koffie?’ We geven aan dat ze strakjes nog een bakje koffie mag, ze heeft er immers net ook eentje op. Direct de volgende vraag: ‘Mag ik een sigaret?’

Het intakegesprek duurt niet heel lang, maar in de tijd dat we bij elkaar zitten, komen bovenstaande vragen minstens tien keer terug. Lenie zit onrustig op haar stoel heen en weer te schuiven, terwijl ze continu bewegingen maakt met haar onderkaak. Dat laatste is een gevolg van haar antipsychotica. Lenie heeft een licht verstandelijke beperking en een voorgeschiedenis met psychoses. Het gaat al een poosje steeds slechter met haar; ondanks de begeleiding in de thuissituatie lukt het niet om grip op de situatie te krijgen. En een aantal gebeurtenissen van de laatste dagen doet vermoeden dat er een psychose speelt.

De eerste week van de opname doen we nog niks medicamenteus en evalueren we de situatie. Het valt op dat heldere afspraken en een goede structuur rust brengen. Het wordt steeds minder aannemelijk dat er een psychose speelt. De opname verloopt heel voorspoedig. De duidelijke structuur, de begeleiding en de daginvulling maken dat Lenie wonderwel opknapt. We maken heldere afspraken en Lenie krijgt een persoonlijke timetimer (soort kookwekker) om aan te geven wanneer ze weer koffie en een sigaret mag. Het geeft veel rust en we zien een heel andere Lenie binnen een paar dagen. Ze is blij, rustig, maakt met heel veel plezier de mooiste kleurplaten. De ontregeling lijkt het gevolg van een verandering in de werksituatie (vanuit de sociale werkplaats), waardoor de bekende structuur weggevallen is. Werken lukt inmiddels al een tijdje niet meer. De dagbesteding bereikte ze regelmatig niet. Omdat er geen geld was voor de bus, of gewoon omdat ze het niet voor elkaar kreeg om zich klaar te maken en naar buiten te gaan.

Met dank aan een fantastische samenwerking met gemeente en ambulante partijen kan Lenie een paar weken later met ontslag. Met een goed uitgestippeld weekprogramma en een intensievere begeleiding. Er is vervoer van en naar de dagbesteding geregeld, Lenie gaat naar een dagbesteding waar veel persoonlijke aandacht is. Drie dagen per week. Daarnaast dagelijks bezoek van thuiszorg voor inname van medicatie en drie keer per week ambulante begeleiding.

De laatste weken denk ik regelmatig aan Lenie. Hoe zou het nu met haar gaan? Houdt ze zich staande in deze gekke tijden? Lenie is slechts één voorbeeld uit een grote groep kwetsbare personen die weleens heel ziek zouden kunnen worden van de huidige situatie. Ik maak mij zorgen om deze groep mensen. Over al het verborgen leed dat zoveel minder aandacht krijgt dan het coronagerelateerde leed. De coronacrisis maakt zoveel meer slachtoffers dan diegenen die het nieuws halen.