Wees geen weervrouw

Binnenkort moet ik weer een praatje houden. ‘Praatje’ is medisch jargon voor in dit geval een wetenschappelijke presentatie in het Engels voor enkele honderd veelal gepromoveerde vakgenoten, waarvoor ik word ingevlogen naar Amerika. Naast het gebruiken van de term ‘praatje’ als (desnoods valse) bescheidenheid en kleinering is het één van de meestgebruikte understatements in de wetenschap.

Toch betrap ik me er zelf ook weleens op: ‘Goed praatje hoor!’ roep ik naar de collega die net haar proefschrift verdedigd heeft. Handen omhoog van iedereen die ‘praatje’ ook per direct wil vervangen voor ‘lezing’, ‘presentatie’ of elke andere variant die niet klinkt alsof we het vooral zo snel en pijnloos mogelijk willen houden.

Zo in de loop der jaren heb ik veel adviezen gekregen over hoe je een praa… presentatie zou moeten houden, en het valt op hoeveel nuances er zijn die elk als gouden standaard aangekondigd worden. De ‘max-zes-regels-op-een-sheet’ weten we allemaal wel, maar daar houden we ons gewoon bewust niet aan. Kleuren en lettertype, wel of niet alle bronnen op de sheet zetten, de grootte/volgorde van sponsorlogo’s, congresnaam, en dan nog wat te doen met de awkward sheet met een grappig plaatje en ‘vragen?’ op het eind: het blijft puzzelen. Dan alles nog timen, je tekst onthouden, en logischerwijs alles in je eigen tijd voorbereiden.

Als je dan eindelijk in je op de gelegenheid afgestemde mantelpakje/formeel-maar-vrouwelijke/seminonchalante outfit zonder gescheurde panty en babykwijl op de locatie aangekomen bent, volgt nog een belangrijk onderdeel. Alles wat niet in de boekjes staat en moeilijker te trainen is, maar na jaren noeste arbeid een grote factor is in hoe je boodschap over gaat komen: de manier van presenteren. De Franse professor met het charisma van een amoebe die in onverstaanbaar gebrekkig Engels mompelend zijn presentatie houdt, zal al zijn kennis op deze manier maar moeilijk wereldkundig kunnen maken. De jonge onderzoeker die vol enthousiasme en met het charisma van drie wereldleiders zijn verhaal houdt, zal mij makkelijker bijblijven.

Wat je ook zal bijblijven, zij het in iets minder goede zin, zijn de weervrouwen (of -mannen). De handen gaan alle kanten op, onbewust proberend de boodschap te versterken. De laserpointer schiet daardoor over het scherm als ware het een karaokebar, en verandert per ongeluk soms de zaal in een lasergamehal. Na alle verschillende adviezen kan ik jullie deze in ieder geval meegeven: als je dan een praatje houdt, wees geen weervrouw.