Blogs & columns
Blog

Te veel mensen deugen níét. Neem Poetin

7 reacties

Ik ben opgegroeid in de Koude Oorlog. De eerste keer dat ‘de Russen’ bewust mijn pad kruisten moet in 1962 geweest zijn. Tijdens de Cubacrisis. Op de lagere school deden we een Bescherming Bevolking (BB)-oefening: wat te doen als de bom valt. Wie het snelst onder de tafel zat had gewonnen. En het keldertje bij ons thuis stond opeens stampvol met blikvoedsel en beschuit. De mof was de oude vijand, Iwan de nieuwe.

1968

Ik was 15 jaar toen ‘de Russen’ voor de tweede keer mijn pad kruisten. Dat was in 1968 met de ‘kameraadschappelijke’ inval in Tjecho-Slowakije. Ik herinner me nog goed hoe ik met een wat oudere vriend van 17 – zittend op een bankje in het park – de kans besprak dat ‘de Russen’ verder naar het Westen zouden doorstoten. Naar ons dus. En wat daar de gevolgen van zouden zijn.

We kwamen er niet goed uit. Dat jaar besloot ik meer van de grote politiek te willen begrijpen. Om niet nog een keer verrast te kunnen worden. Ik las daarna alles wat los en vast zat over oorlog, geschiedenis en de grote politiek. Vierenvijftig jaar later doe ik dat nog steeds. Niet dat het helpt, dat blijkt nu ook maar weer.

Checkpoint Charlie

Eind jaren zeventig van de vorige eeuw kruiste mijn pad zich opnieuw met ‘de Russen’. Ik was op bezoek bij vrienden in West-Berlijn en ging bij Checkpoint Charlie ‘live’ – als harde dollar betalende toerist – kijken hoe het leven in Oost-Berlijn eruitzag. Het was levensecht anders. Je zag, voelde en rook het. Maar het was vooral lekker spannend. Een alternatief dagje Efteling: kijken bij de Boze Buurman met een dagpas.

Mijn eerste echte Rus live

Begin jaren tachtig ontmoette ik mijn eerste ‘echte Rus’. Het was een diplomaat, dus ook een KGB-er. Dat was op het internationale congres Nuclear War in Europe, georganiseerd door het Polemologisch Instituut in Groningen, waar ik toen als jonge dokter onderzoek deed naar de medische gevolgen van een kernoorlog. Groningen was toen even drie dagen hét epicentrum van de internationale media. Het was de tijd van de kruisraketten en acties tegen de neutronenbom. De Koude Oorlog was toen behoorlijk heet.

Nobelprijs voor de Vrede

In die jaren werd de dreiging van een mogelijke nucleaire aanval weer voelbaarder. Reden voor een groep artsen om aan de bel te trekken middels een paginagrote advertentie in de landelijke dagbladen over de gevolgen van een kernaanval op de haven van Rotterdam. Dat had een geweldige impact op de publieke opinie.

Artsen speelden toen een grote bemiddelende rol tussen Oost en West. Het platform daarvoor was de IPPNW, opgericht door twee cardiologen: de Amerikaan Bernard Lown en zijn Russische collega Eugeny Chazov (tevens lijfarts van Brezjnev). In dat internationale diplomatieke spel speelde de Nederlandse tak, de NVMP, met verve de rol van oliemannetje. Al deze diplomatieke activiteiten werden verrassend beloond met de Nobelprijs voor de Vrede in 1985.

Na de val van de Muur

Na de val van de Muur (1989) kwam ik ‘de Russen’ steeds vaker tegen. Nu niet meer als vijand, maar als toerist op de stranden of als multimiljonair in een overdreven grote Maserati. En vrijwel altijd erg luidruchtig. 

De val van de Muur markeerde – volgens sommigen – het ‘einde van de geschiedenis’. De westerse waarden waren immers universeel gebleken. Parlementaire democratie en liberalisme het slotstuk van de menselijke geschiedenis. Iedereen voor. Niemand tegen. De wereld had haar eindbestemming bereikt.

2/24 is een nieuwe 9/11

Maar: hoever kun je ernaast zitten? De geschiedenis is niet een lineaire vooruitgang, het blijven botsende beschavingen. Met 9/11 als het meest recente illustratieve dieptepunt. En daar kan 2/24 nu aan worden toegevoegd.

De meeste mensen deugen. Wordt er gezegd. Maar te veel níét. Dat is het probleem. Poetin blijkt een nieuwe Hitler en op 2/24 zijn de Russen de Rubicon overgetrokken. De mensen die deugen zullen nu hun knopen moeten gaan tellen.

Heb ik me toch weer door de geschiedenis laten verrassen.

Lees ook
  • Dolf Algra

    Dolf Algra (1952) was tot voor kort zelfstandig bedrijfsarts en adviseur in Rotterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • A.F. Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Veel Europeanen zijn zeer ontstemd over de 'inval' van Rusland. Kijk naar de nieuwste cijfers over hoe 'Europa' tegen de inval en de kans op een mogelijke kernaanval aankijkt. Interessant - ter afsluiting.

    " Nederlanders het meest verbolgen over o...orlog in Oekraïne, Grieken tonen enig begrip.

    Europeanen zijn in grote meerderheid onthutst over de Russische inval in Oekraïne, maar er zijn wel opmerkelijke verschillen. Grieken en Italianen hebben enig begrip voor Rusland, Fransen vrezen een kernoorlog en Duitsers willen snel van sancties af.

    te lezen in de Volkskrant:
    https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/nederlanders-het-meest-verbolgen-over-oorlog-in-oekraine-grieken-tonen-enig-begrip~bc422434/

  • A.F. Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Nederland wordt langzaam wakker uit haar 'De meeste mensen deugen' droom vlucht. Welkom terug in de werkelijkheid van alledag. Dit zijn de oude realiteiten die waren weggestopt.

    Vandaag in de Volkskrant :
    ' Voor het eerst in veertig jaar zoemt d...e mogelijkheid van een nucleair conflict tussen Oost en West weer rond. Wat gebeurt er als Poetin een kleine kernbom inzet? Of als de Navo dat doet? Wat gebeurt er dan met het leven op aarde?

    https://www.volkskrant.nl/kijkverder/v/2022/de-rode-knop-drie-scenarios-van-een-kernoorlog~v491325/

    Meer weten ? Kijk dan eens op de website van de NVMP - de Nederlandse voor Vereniging Medische Polemologie.

    https://www.nvmp.org/nieuwsbrief/

  • H. van der Pol

    psychiater, Heerenveen

    "Ik las daarna alles wat los en vast zat over oorlog, geschiedenis en de grote politiek. Vierenvijftig jaar later doe ik dat nog steeds. Niet dat het helpt, dat blijkt nu ook maar weer."
    Dat klopt, als je aan het einde van deze aardige en vlot gesch...reven column opeens leest: 'Poetin blijkt een nieuwe Hitler'.
    Al te kort door de geschiedenisbocht.

    [Reactie gewijzigd door op 13-03-2022 09:18]

  • H.C. van Gorsel

    Arts, Amsterdam

    Mooi artikel. Ik herinner mij uit mijn jeugd de koude oorlog. Mijn volwassen leven werd ingeluid met het vallen van de Berlijnse muur en het uiteenvallen van de Sovjet Unie. Wat ik mij door je jaren heen bij tijd en wijle heb afgevraagd is waar al di...e kernwapens zijn gebleven. Voor een deel stonden die nl. in wat nu onafhankelijke landen zijn met namen die eindigen op -stan en die niet altijd even stabiel zijn. Wie heeft ze nu? Tegen wie zijn ze gericht? De koude oorlog was spannend, maar ergens ook overzichtelijk.

    Sinds die tijd zijn er veel meer landen die kernwapens hebben, worden er nog steeds nieuwe wapens ontwikkeld, en zijn de machtsverhoudingen een stuk complexer en onvoorspelbaarder geworden. Chaos is zo mogelijk nog gevaarlijker dan een fout regime. In die zin is de kans dat het een keer flink uit de hand loopt nu nog groter dan in de tijd van de koude oorlog.

    Vreemd genoeg heeft sinds de jaren '90 niemand het ooit nog serieus over de mogelijkheid van een nucleaire oorlog (tot Donald Trump er op zinspeelde). Ook in de medische opleiding was er geen aandacht voor de gevolgen, terwijl de wapens nooit zijn weggeweest. Hoog tijd om het onderwerp weer op de agenda te zetten?

    • A.F. Algra

      commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

      Het is zeker hoog tijd de effecten van oorlog(svoering) en veiligheidsvraagstukken bovenaan de politieke - maar ook medische agenda te zetten. Is onze crises dienst erop voorbereid ? De gewone bevolking ? Er is veel achterstallig onderhoud. De mees...t basale kennis lijkt niet meer paraat. Ik verwijs naar actuele onderzoek van het RIVM en de verzuchting van de onderzoekers daarbij. We hebben het ongelooflijk laten versloffen is mijn eerste overdenking daarbij. Niet bij de les dus. Ik vond dat nogal verontrustend eigenlijk.

      • H.C. van Gorsel

        Arts, Amsterdam

        Het antwoord lijkt mij duidelijk: iedereen zit al decennia te slapen. En dat is zeer verontrustend.

        Het escaleren van geweld in Oekraïne heeft zich in jaren opgebouwd. 'Wij' in het westen hebben zo lang als het kon weggekeken en doen nu heel verr...ast. Het had geen verrassing moeten zijn. Om dat voor de realiteit van de mogelijkheid van een nucleaire oorlog ook te doen lijkt mij zeer onverstandig.

        Al zou het niet eens gebruik van een nucleair wapen zijn, maar het aanvallen en mismanagen van een kerncentrale (wat al is gebeurt), kan dat makkelijk mis gaan. Zelfs na Chernobyl liggen daar naar mijn weten geen draaiboeken voor klaar.

  • A.F. Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Wat zijn de risico’s voor Nederland als er een kernbom op Oekraïne valt? Het RIVM heeft de eerste berekeningen gemaakt.

    De nucleaire dreiging vanuit Rusland zorgt dat het RIVM ineens vragen moet beantwoorden die ‘tot vorige week niemand stelde’, ...zo zegt Lars Roobol, stralingsdeskundige en afdelingshoofd bij het centrum voor veiligheid van het RIVM.

    ‘We moeten veel meer weten over kernwapens’
    Berekeningen rond kernbommen zijn nieuw voor het RIVM, dat de opdracht daarvoor kreeg van de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS), de stralingsautoriteit van de overheid. Het RIVM werkt onder andere samen met meteorologisch instituut KNMI. De sommen zijn nog niet gepubliceerd. Roobol spreekt van ‘een eerste vingeroefening’, waarin het meest simpele scenario is doorgerekend.

    “Voor verdere berekeningen moeten we veel meer weten over kernwapens. Wij zijn een civiele organisatie. Wij kennen niet alle kernbommen”, zegt Roobol. “We zijn daarover in gesprek met Defensie, en proberen zoveel mogelijk details te verzamelen.”

    bron: Trouw - 10 mrt 2022
    https://www.trouw.nl/binnenland/wat-zijn-de-risico-s-voor-nederland-als-er-een-kernbom-op-oekraine-valt-het-rivm-heeft-de-eerste-berekeningen-gemaakt~b23a7b0b/

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.