Stofjes

Hoewel ik korte hamstrings heb en mijn lichaam bestuur als een houten klaas, houd ik erg van sport. Ik heb best veel sporten een beetje gedaan, ben nergens goed in, maar ik heb genoten van paardrijden, boksen, hardlopen, ligfietsen, zeilen. Ik ben een waardeloze danser, heb geen balgevoel. Nu ik 61 ben probeer ik iedere dag te joggen en af en toe boks ik acht rondjes op de bokszak. Mijn spiegelneuronen spelen dan Muhammad Ali tegen George Foreman in Zaïre in 1974.

Bij sportbeoefening zijn behalve training – verbetering van metabole prestaties – ook de vorm en de effectiviteit van de uitgevoerde bewegingen van belang. We leren de sportieve technieken steeds beter uitvoeren omdat ons impliciete motorische geheugen de bewegingen verwacht, de volgorde van de handelingen al voorgeprogrammeerd heeft. In onze frontaalkwabben komen grotendeels onbewuste sequentiële modules tot ontwikkeling op een wijze die niet essentieel verschilt van het proces van het aantrekken van een regenjas bij het naar buiten gaan als het regent of het afnemen van de tafel als je ziet dat hij vies is. Sport speelt zodoende met de motorische onderdelen van ons gedrag, sterkt die in zekere zin. We slijpen bewegingspatronen in onze hersenen zoals een duurloop hart en longen traint.

Het is niet moeilijk te begrijpen dat sportbeoefening zich beweegt op de grens van lichaam en geest en deze beide beter laat functioneren. Net als in het echte leven spelen ook bij sport motivatie, intelligentie, handigheid, doseren en remmen een rol. Blijven sporten beschermt tegen dementie en kan de ziekte van Parkinson vertragen. Persoonlijk verbaas ik me nog regelmatig over de stemmingsverbetering die ik ervaar na sport en ik heb ook al meermalen gemerkt dat mijn pijngrens tijdens sportbeoefening hoger is dan op andere momenten. Het is gebruikelijk om op dit punt te refereren aan stofjes die in de hersenen vrijkomen. Stofjes die verantwoordelijk zijn voor stemmingsverbetering en verhoging van de pijngrens. Wat ik wil zeggen is dat sportbeoefening de motivationele en uitvoerende netwerken (waarin stofjes gebruikt worden voor de communicatie) in onze frontale kwabben traint en daarmee een heel belangrijk deel ontwikkelt van wie wij zijn, van onze persoonlijkheid.

In de nieuwe tijd, waarin iedereen weet dat er in de hersenen stofjes vrijkomen, is sporten voor veel patiënten synoniem met het bezoek aan de sportschool. De bewegingen die mensen in de sportschool maken zijn echter zo eenvoudig mogelijk. Dat verbetert het metabolisme en het lichaamsgevoel, verhoogt waarschijnlijk de stemming met stofjes, maar die frontale netwerken voor je persoonlijkheid en intelligentie schieten er weinig mee op.