Blogs & columns
Blog

Schrijven is een ziekte

1 reactie

’s Morgens bij het opendoen van zijn cel lazen de bewaarders de tekst die hij met ballpoint op de muur had geschreven. ‘Willem Alexander zal Joshua K vrijlaten’, in blokletters, en daaronder in schuin gebonden schrift: ‘freedom, no more prisons’.

Zijn pen werd in beslag genomen. Dezelfde dag kreeg hij een nieuwe pen van zijn buurman en de volgende dag waren de drie muren van de cel en de omlijsting van de celdeur volgeschreven. Nieuwe stellingen over de koning die hem zou vrijlaten, maar ook over Poetin en Rutte en Grapperhaus. Landelijke politici die nooit genoemd worden in psychoses zouden zich zorgen moeten maken over hun geringe naamsbekendheid. De Oranjes kunnen in de gevangenis in elk geval op grote aanhang rekenen, waarbij hun invloed nooit wordt onderschat. Brieven aan WA of Máxima worden geschreven met het verzoek om vrij te komen en nooit wordt de uitleg geloofd dat het de rechter is die over de duur van de gevangenneming beslist en niet het koningshuis.

Met Joshua was er niet verder te praten over wat er op de muren geschreven stond, want hij bleef ontkennen dat hij zijn muren had volgekalkt, ook al was er tussen het moment dat hij ’s avonds was ingesloten en het moment dat de cel ’s morgens weer werd geopend niemand anders in zijn cel geweest.

Waarom schrijft iemand op muren? De eerste gedachte bij teksten op de muur is natuurlijk aan graffiti, teksten die een statement willen maken, of aan ingekraste namen op bruggen of in bomen, een markering van de plaats: hier was ik. Maar wat Joshua had geschreven, was meer dan alleen een statement of markering van aanwezigheid. Tussen de oproepen tot vrijlating las ik, weer in een ander letterschrift, een paar min of meer samenhangende zinnen, die een kleine anekdote vormden. De Oranjes zouden niet meer jagen en de kroondomeinen zouden worden opengesteld om paddenstoelen te zoeken. Sjamanen zouden vliegenzwammen eten en wie de grootste vliegenzwammen vond, zou in een Lamborghini wegracen naar de vrijheid. Althans, zo heb ik de brokken tekst tot een verhaal gemaakt. De anekdote was te lang om in een oogopslag te kunnen lezen. Was het wel de bedoeling dat die anekdote gelezen zou worden? Of was het alleen maar een neerslag van zijn gedachten of van een verhaal dat hij zichzelf in de stilte van de cel had verteld?

Maar wat is schrijven zonder lezer? Veronderstelt schrijven niet altijd een lezer, of een potentiële lezer? En is er zelfs bij het schrijven van een dagboek (als iemand dat nog doet) niet sprake van een fictieve lezer, die het dagboek ooit zou kunnen lezen?

Ik dacht aan Herman, die een jaar eerder zoveel geschreven had dat hij niet genoeg had aan de muren, maar zelfs op het plafond was gaan schrijven. Hij was maar al te bereid geweest om uit te leggen wat hij bedoelde en vertelde uitgebreid en onsamenhangend over zijn visie op de internationale politiek, waarin hij voor zichzelf een grote rol zag weggelegd. Hij was op de wanden van de cel gaan schrijven uit noodzaak, omdat de schrijfblokken al vol waren voor hij nieuwe kon bestellen, maar het bood tegelijk een strategisch voordeel, omdat zijn ideeën nu ook vastgelegd zouden zijn als zijn papieren zouden worden ontvreemd en hij monddood zou worden gemaakt. Dat de cel geverfd zou worden zodra hij vrij zou komen, was nog niet aan de orde.

Voor Joshua, die helemaal niet wilde praten over de teksten in zijn cel, was het genoeg dat de woorden er stonden. Ze hadden een kracht op zichzelf, de kracht om hem vrij te laten. Wat hij geschreven had, had voor hem de waarde van een officieel rapport. Het stond geschreven, dus het moest wel zo zijn, net zoals de woorden op een juridisch papier bepaalden wat er ging gebeuren. Vanzelfsprekend dan ook dat hij bleef ontkennen dat hij ze zelf geschreven had.

Negen dagen moest hij nog zitten. De 23 streepjes op de muur wezen op de dagen die hij al zat. Net als in de cel van Herman zou het allemaal onder verse verf verdwijnen op de dag dat hij in vrijheid kwam.

Lees meer van Yolande de Kok
  • Yolande de Kok

    Yolande de Kok is psychiater. Op haar vrije dagen is zij graag met haar hond in de duinen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.