Blogs & columns
Marcel Canoy
Marcel Canoy
2 minuten leestijd
Blog

Ontregelen - Marcel Canoy

2 reacties

Eurocommissaris Frans Timmermans wil Europese regels toetsen op effectiviteit. Hoera! Nederlandse accountants pleiten voor een drastische versimpeling van regels in de zorg. Bravo! Het is weer ontregeltijd. De periodieke poging om de bijl te zetten in wat ooit door ex-kamerlid Frans De Nerée tot Babberich ‘zelfrijzend bakmeel’ werd genoemd, is even lovenswaardig als kansarm.

Lovenswaardig omdat een teveel aan regels verstikkend werkt en uitstraalt dat de overheid zijn burgers niet vertrouwt. Kansarm omdat er al veel pogingen gedaan zijn zonder al teveel succes. Ik geef u mijn top vijf redenen waarom het zo moeilijk is.

1 De politieke beloning

Kamerleden worden niet beloond voor het afschaffen van regels, noch door de politiek zelf, noch door de media noch door de kiezer. We hebben ook geen traditie van het systematisch evalueren van beleid, zodat zelfs goedwillende politici in het duister tasten over de effectiviteit van regels.

2 De ambtelijke psyche

Verplaatst u zich eens in de ambtenaren van de Europese Commissie die tien jaar hebben onderhandeld voor er eindelijk een richtlijn werd ingevoerd. Dezelfde ambtenaren moeten die richtlijn nu afschaffen. Onderschat de creativiteit van de ambtenaren niet dit zelfdestructieproces te vertragen.

3 De risicomijdende samenleving

Ik schreef een paar weken geleden al over de moeite die we als samenleving hebben te accepteren dat er wel eens dingen mis kunnen gaan als we burgers de ruimte geven naar eigen inzicht te handelen. Het afschaffen van regels houdt automatisch in dat we fouten leren accepteren als een 'fact of life'.

4 De eigen schuld

Veel regels zijn niet ingevoerd door overambitieuze politici of regelverslaafde ambtenaren, maar onder druk van lobby’s van bedrijven of brancheverenigingen zelf. Bovendien ontstaat (bijvoorbeeld in de zorg) de meeste regeldruk door regels die de branche of instellingen zelf opleggen, niet de toezichthouders of de overheid. Ontregelen begint met het kopen van een grote spiegel.

5 De schizofrene burger

Dezelfde burger die vandaag klaagt over regeldruk roept morgen om meer toezicht en stemt overmorgen op een partij die meer regels invoert. De burgers mogen de spiegel van hierboven wel even lenen, of beter nog laten ze er zelf eentje kopen, kunnen ze vast wennen aan wat zelfredzaamheid.

Het ontregelen lukt niet met alleen vrome intentieverklaringen van politici of een zoveelste gratuit appel van regelklagers. Een algehele ommezwaai is nodig in de attitude in de samenleving op het gebied van regels, de rol van de overheid, zelfredzaamheid van burgers en waardering van risico. Maar willen we dat wel echt? Natuurlijk! We willen alles veranderen als het maar bij het oude blijft.

Marcel Canoy

 

  • Marcel Canoy

    Marcel Canoy is hoogleraar gezondheidseconomie en dementie aan de VU in Amsterdam, adviseur van de Autoriteit Consument en Markt, lid van de Adviescommissie Pakket van het Zorginstituut.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • G K Mitrasing

    Vogelvrije Huisarts, Heerhugowaard

    De heer Canoy beschrijft herkenbare fenomenen maar verklaart deze niet. Of je dan dit allemaal oplost door in de spiegel te kijken is maar zeer de vraag… Misschien het maar eerst een keer hebben over de denkstructuren die zichzelf als een onontkoomba...re en natuurlijke visie op de werkelijkheid presenteren en daardoor goeddeels onzichtbaar blijven. Niet in de spiegel kijken maar eerst je eigen bril leren afzetten...

  • M.D. Oosterhoff

    psychiater, THESINGE Nederland

    Eens met dit betoog. Iedereen is tegen meer regels, maar er mag niks fout gaan door te weinig regels. Dat er vanalles fout gaat door teveel regels is minder goed zichtbaar te maken.
    Problemen die ontstaan doordat we iets hebben nagelaten worden veel... zwaarder opgevat dan problemen die onstaatn doordat we teveel controleren.
    Een kritiekpunt op deze blog. Psychiatrische diagnostiek is niet geschikt om normale verschijselen aan te duiden. De schizofrene burger ....Ik vind dat niet fraai en niet respectvol tov mensen die met schizofrenie te maken hebben.( even los van de discussie over de wenselijkheid van dat begrip). Niet nodig ook, want de inconsequente burger beschrijft het zelfs beter.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.